ข่าวลือการการปรับขึ้นภาษีมูลค่าเพิ่ม(VAT) จาก 7% เป็น 10% มีมาเป็นระยะ ๆ ไม่ใช่เพียงในช่วงรัฐบาลของบิ๊กตู่ แต่เป็นมาทุกรัฐบาล โดยเฉพาะในช่วงหลังที่ดูเหมือนทั้ง “รัฐบาล” และ “ประชาชน” เสพติดประชานิยมกันถ้วนหน้า
แต่รัฐบาลของบิ๊กตู่ “ลือกันหนัก” เพราะกู้เงินมาเพื่อใช้ฟื้นฟูผลกระทบจากโควิด-19 มากเป็นประวัติการณ์ถึง 1 ล้านล้านบาท ในขณะที่งบประมาณประจำปีก็ยังไม่มีทีท่าว่าจะกลับเข้าสู่สมดุล แต่ต้องกู้เงินมาใช้จ่ายแทบทุกปี
อีกทั้งรัฐบาลบิ๊กตู่ ยังน่าหวาดเสียวตรงที่ฐานะการเงินการคลังใกล้เพดาน “ความยั่งยืนทางการคลัง” เพราะหนี้สาธารณะจ่อทะลุ 60% จีดีพี แม้บรรดาเทคโนแครตจะบอกว่า “ไม่น่ากังวล”
เมื่อใกล้ถังแตก ก็มีข่าวลือมากเป็นธรรมดา…
อันที่จริง ตามกฎหมาย หลังจากเปลี่ยนแปลงจากภาษีการค้า มาเป็นภาษีมูลค่าเพิ่ม ได้กำหนดไว้ที่ 10% โดยมีการมีเปลี่ยนแปลงจากระบบภาษีการค้ามาเป็นระบบภาษีมูลค่าเพิ่มเมื่อปี 2535
แต่รัฐบาลประกาศใช้จริงที่ 7% โดยออกเป็นกฎหมายชะลอตามอัตรา 10% ทุกปี และต้องขอขยายเวลาปีต่อปี ซึ่งเมื่อถึงเวลาครบกำหนด ก็จะมีข่าวลือทุกครั้ง
ในครั้งที่จะเริ่มประกาศใช้ภาษีมูลค่าเพิ่มในปี 2535 คนของกระทรวงการคลัง เสนอรัฐบาลว่าให้ประกาศใช้ที่ 10% ไปเลย จะโดนคนด่าก็โดนด่าแค่ครั้งเดียว แต่หากไม่ขึ้นทันทีและมาประกาศขึ้นทีหลังนั้น
“เลิกคิดได้เลย” ไม่มีทางสำเร็จ
แต่รัฐบาลสมัยนั้นบอกว่ากลัวคนได้รับผลกระทบจากค่าครองชีพที่สูงขึ้น เอาไว้เศรษฐกิจดีค่อยประกาศขึ้น 10%
แต่ก็น่าเห็นใจรัฐบาลอย่างยิ่ง ในเรื่องการจัดหารายได้ให้เพียงพอ ไม่ต้องกู้เงินมาใช้ทุกปีในการปิดหีบงบประมาณ อีกทั้งขณะนี้ฐานภาษีมูลค่าเพิ่ม (จากสินค้าและบริการ) ค่อนข้างมหาศาล มีการประเมินว่าหากขึ้น 1% รัฐจะมีรายได้เพิ่มขึ้นแสนล้านบาท
ดังนั้นการขยับขึ้นเป็น 10% รัฐบาลจะมีรายได้เพิ่มขึ้นมหาศาล แต่ประชาชนจะรับภาระสินค้าและบริการขประขยับสูงขึ้น แต่รัฐบาลไหนจะกล้า แม้ก่อนหน้านี้ “บิ๊กตู่”เปรย ๆ ออกมาเป็นระยะ แต่ก็แล้วก็เงียบไป
ภาษีที่อิงกับความเป็นอยู่ในชีวิตประตำวันของผู้คน เป็นเรื่องอ่อนไหวอย่างยิ่ง ดังนั้นในแต่ละรัฐบาลจึงประเมินแล้วประเมินอีก และยิ่งการเลือกตั้งเข้ามามีบทบาทในการเลือกใครจะมาเป็นรัฐบาล ก็ยิ่งยากลำบากไปอีกเมื่อบอกว่าจะขึ้นภาษี ดังนั้น ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน จึงไม่มีพรรคการเมืองใดกล้าประกาศว่าจะปฏิรูปการเงินการคลังของประเทศด้วยการขึ้นภาษีมูลค่าเพิ่ม
ยิ่งกว่านั้น รัฐบาลช่วงหลัง จัดหนักจัดเต็ม “ประชานิยม” กันอย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นรัฐบาลจากการเลือกตั้ง หรือ จากรัฐประหาร ล้วนแต่มีนโยบาย “ลดแลกแจกแถม” เกทับกันแหลก จึงเป็นเรื่องยากมากหากจะขึ้นภาษีมูลค่าเพิ่ม
เมื่อเป็นเช่นนี้ การขึ้น VAT 10% ก็เป็นแค่ความฝัน..ลมลมแล้ง ๆ ของรัฐบาลที่ยังมึน ๆ ว่าจะหาเงินจากไหนดี
อ่านข่าวเพิ่มเติม:
- ภาษีมูลค่าเพิ่ม ยังจัดเก็บ 7% อย่าเชื่อข่าวลวง เพิ่มเป็น 8%
- ขยายเวลาเก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม 7% ต่อไปอีก 1 ปี
- ‘วิษณุ’ ยัน ‘ครม.’ ไม่ได้หารือเรื่องปรับขึ้นภาษีมูลค่าเพิ่มเป็น 10%