วัดนันตาราม ตั้งอยู่บ้านทุ่งบานเย็น ม.13 ต.หย่วน ในเขตเทศบาลตำบลเชียงคำ จังหวัดพะเยา ไม่ปรากฏว่าสร้างมาตั้งแต่สมัยใด เดิมเรียก “จองม่าน” หรือ “จองคา” เพราะมุงด้วยหญ้าคา ประวัติความเป็นมา โดยมี พ่อหม่อง โพธิ์ชิต อริยภา บริจาคที่ดินเนื้อที่ 3 ไร่เศษ เป็นสถานที่ก่อสร้าง ร่วมกับ พ่อเฒ่าอุบล บุญเจริญ จนสำเร็จเรียบร้อย มีฐานะเป็น อาราม (ขึ้นตรงต่อคณธสงฆ์พม่าในขณะนั้น) ประชาชนทั่วไปนิยมเรียก “วัดม่าน” หรือ “จองเหนือ” เพราะอยู่ทางทิศเหนือของเทศบาลตำบลเชียงคำ
ต่อมาในปี พ.ศ.2467 พ่อเฒ่าตะก่าจองนันตา(อู๋) วงศ์อนันต์ คหบดีชาวปะโอ(ตองสู้) ผู้รับสัมปทานทำไม้ให้กับบริษัทค้าไม้ต่างชาติ เป็นผู้มีศรัทธาแรงกล้าที่จะทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา ได้เชิญชวนผู้มีจิตศรัทธาร่วมกันบูรณะปรับปรุงเสนาสนะ ให้มีความมั่นคงแข็งแรง สมเป็นพุทธสถาน และต่อมา แม่เฒ่า จ๋ามเฮิง ประเสริฐกูล ได้ร่วมบริจาคที่ดินจำนวน 5 ไร่ 1 งาน 72 ตารางวา สร้างวิหารหลังใหม่
โดยพ่อตะก่าจองนันตา(อู๋) รับเป็นเจ้าภาพสร้างวิหารหลังปัจจุบัน โดยว่าจ้างช่างชาวพม่าและไทยใหญ่ มาออกแบบและทำการก่อสร้างเป็นวิหารไม้ทั้งหลัง รูปทรงสถาปัตยกรรมแบบพม่าตอนล่าง หลังคาหน้าจั่วยกเป็นช่อชั้นลดหลั่นกันสวยงาม มุงด้วยไม้แป้นเกร็ด เพดานประดับประดาด้วยกระจกสีลวดลายวิจิตร ไม่ซ้ำกัน สิ้นค่าก่อสร้างประมาณ 45,000 บาท
วัดที่อนุรักษ์วิหารศิลปะ แบบไทยใหญ่ตัววิหาร สร้างด้วยไม้สักทั้งหลักตกแต่งลวดลาย ฉลุไม้อย่างสวยงาม ตามส่วนประกอบต่าง ๆ เช่น หน้าบัน หน้าต่าง ระเบียง เป็นต้น ทั้งลวดลายแกะสลัก หลังคาซ้อนชั้นมุงแป้นเกล็ดหรือกระเบื้องไม้ที่ลดหลั่นลงตัว เต็มไปด้วยพลัง แห่งศรัทธา
สิ่งน่าสนใจอีกอย่างหนึ่งในวิหารก็คือ “ธรรมาสน์” สีทองเหลืองอร่าม ฉลุลวดลายอ่อนช้อยสวยงาม ที่ทำจำลองมาจากราชบัลลังก์ ของพม่าตั้งโดดเด่นอยู่ ส่วนถ้าแหงนหน้ามองเพดานก็จะพบกับลวดลายประดับกระจกสีที่งดงามวิจิตร ทั้งพระพุทธรูปและ ศิลปกรรมต่างๆที่วัดนันตารามนั้น ถือว่าทรงคุณค่า และน่าประทับใจแก่การไปเที่ยวชมเป็นอย่างยิ่งวัดนันตาราม โบราณสถาน และโบราณวัตถุที่สำคัญ วิหารไม้ รูปทรงแบบไทยใหญ่ สร้าง พ.ศ. 2468
พระประธานในพระอุโบสถคือ หลวงพ่อยิ้ม ปางมารวิชัยถือปูน ลงรักปิดทองแกะสลักจากไม้สักทองลงรักปิดทองทรงเครื่องแบบ ไทยใหญ่ ประดิษฐานบนฐานไม้ที่ฉลุลวดลายอย่างสวยงาม ยังมีพระพุทธรูปเก่าแก่อีกหลายองค์ ได้แก่ พระพุทธปฏิมาประธานไม้สักทอง (พระพุทธเมตตา) เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ทรงเครื่องแบบมัณฑะเลย์ แกะสลักด้วยไม้สักทองขนาดใหญ่ทั้งองค์ ขนาดหน้าตักกว้าง 51 นิ้ว สูงจากฐานถึงยอดเกศาประมาณ 9 ศอก ประดิษฐานบนสิงหบัลลังก์ไม้ ประดับลวดลายและกระจกสี
ด้านหลังฐานเป็นไม้ฉลุแบบมัณฑะเลย์ ประกอบด้วย ลวดลายเครือเถา มีเทวดา (คิวปิด) เป็นเทพแห่งความรัก คาดว่าได้รับอิทธิพลจากชาติตะวันตก
นอกจากนี้ ยังมีพระพุทธรูปหินขาว พระเจ้าแสนแซ่ เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย สมัยอาณาจักรโยนกเชียงแสน อายุประมาณ 1,000 ปี สร้างขึ้นโดยช่างในสมัยเชียงแสน สามารถถอดชิ้นสวนและประกอบเข้าด้วยกัน โดยมีสลักหรือแซ่ ตอกให้ชิ้นส่วนขององค์พระเข้าด้วยกันกระชับแน่น มั่นคง
ปัจจุบันชิ้นส่วนของพระเจ้าแสนแซ่ที่สามารถขยับได้คือ ข้อพระกรด้านซ้ายเพียงอย่างเดียว พระพุทธรูปเกสรดอกไม้ สร้างจากดอกไม้หอมนานาชนิดในเมืองตองกี ประเทศพม่า ซึ่งนำมาตากแห้งและบดให้ละเอียดผสมกับยางรัก เถ้าฟางเผาคลุกกับดินจอมปลวก หรืออิฐปูนปั้นเป็นพระพุทธรูปลงรักปิดทอง
พระเจ้าทันใจ เป็นพระพุทธรูป ปูนปั้นปิดทอง เป็นพระพุทธรูปที่ชาวนิยมกราบไหว้สักการะขอพร นอกจากนี้ ยังมีเจดีย์แบบไทย ใหญ่ มีพิพิธภัณฑ์ธนบัตรเก่า เครื่องใช้โบราณ ผ้าลายโบราณ และภาพวาดโบราณเกี่ยวกับการเทศน์มหาชาติแต่ละตอน ใครชอบดูศิลปะแบบไทยใหญ่ไม่ควรพลาดแถมยังมีเครื่องธนบัตรเก่าๆ ตะเกียงเก่า และ สิ่งของเก่าๆอีกมากมายไม่น่าพลาด
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ศุกร์ (สุข) ละวัด ในวันมาฆบูชากับ ‘ทะเลธุง’ ที่เมืองฟ้าแดดสงยา
- ศุกร์ (สุข) ละวัด ที่วัดจำปา เขตตลิ่งชัน
- ศุกร์ (สุข) ละวัด : วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
