Luckin Coffee คือ เชนร้านกาแฟดาวรุ่งสัญชาติจีน เกิดอะไรขึ้น ทำไมต้องยื่นขอล้มละลายต่อศาลนิวยอร์ก โดนถอดออกจากตลาดหุ้นสหรัฐ
Luckin Coffee คือ เชนร้านกาแฟดาวรุ่งสัญชาติจีนที่เคยถูกยกให้เป็นสตาร์ทอัพ ร้านกาแฟที่เติบโตเร็วที่สุดในโลก และมีเป้าหมายจะล้มยักษ์อย่าง Starbucks แต่มาวันนี้ทุกอย่างกลับตาลปัตร !! เพราะล่าสุด Luckin Coffee ยื่นขอล้มละลายต่อศาลนิวยอร์ก และโดนถอดออกจากตลาดหุ้นสหรัฐ เรียบร้อยแล้ว
สำหรับใครที่ไม่ได้ตามข่าวคราวของ Luckin Coffee มาตั้งแต่แรก อาจจะงงๆ ว่าที่มาที่ไปของเรื่องนี้เป็นอย่างไร ทำไมจึงกลายมาเป็นแบบนี้กันได้ ผมจึงได้สรุปประเด็นสำคัญ เพื่อเป็นบทเรียนและกรณีศึกษามาฝากกันครับ
Luckin Coffee คือใคร ทำธุรกิจอะไร ?
Luckin Coffee เป็นร้านกาแฟสัญชาติจีน ก่อตั้งขึ้นในเดือนตุลาคม ปี 2017 โดยนักธุรกิจหญิงชาวจีน ‘Qian Yazhi’ ด้วยไอเดียที่แปลกใหม่ในตอนนั้น อย่างโมเดลการขายแบบ Online to Offline นั่นคือให้ลูกค้าสั่งซื้อผ่านแอปพลิเคชัน แล้วค่อยมารับกาแฟที่หน้าร้าน หรือจัดส่งผ่านบริการเดลิเวอร์รี่
ทำให้แบรนด์ Luckin Coffee ถูกใจคนจีนเป็นอย่างมาก และติดตลาดแบบรวดเร็ว เนื่องจากสอดคล้องกับไลฟ์สไตล์คนจีนเวลานั้นที่เน้นสั่งอาหารออนไลน์ และเป็นสังคมไร้เงินสด ที่สำคัญจุดนี้ยังทำให้ Luckin Coffee ไม่จำเป็นต้องเปิดสาขาในทำเลยอดนิยมหรือทำหน้าร้านขนาดใหญ่ จึงช่วยประหยัดต้นทุนในอีกทางหนึ่ง และสามารถขายกาแฟในราคาที่ถูกกว่าคู่แข่งถึง 20% ทีเดียว
บริษัทขยายสาขาในจีนอย่างรวดเร็ว จากศูนย์สาขาในปี 2017 ใช้เวลาเพียง 2 ปี Luckin Coffee มีสาขาในประเทศจีนมากว่า 4,500 แห่ง แซงหน้า Starbucks ที่มีราว 4,000 สาขาในประเทศจีน ซึ่งการโตก้าวกระโดดทำให้ในเวลานั้น Luckin Coffee ถูกมองว่ากำลังเป็นคู่แข่งคนสำคัญที่จะมาล้ม Starbucks
ระดมทุนเข้าตลาดหุ้น NASDAQ ได้สำเร็จ
หลังจากก่อตั้ง Luckin Coffee พยายามระดมทุนอยู่หลายครั้ง จนบริษัทมีมูลค่าสูงถึง 30,000 ล้านบาท แม้จะยังไม่สามารถทำกำไรได้เลย และในที่สุดเมื่อเดือนพฤษภาคม 2019 บริษัทได้เข้าระดมทุนในตลาดหลักทรัพย์ Nasdaq ได้สำเร็จ
สร้างความฮือฮาอย่างมาก จากราคาหุ้น IPO ที่ 15 ดอลลาร์ เมื่อเข้าซื้อขายในวันแรกราคาหุ้นพุ่งไปถึงสูงสุดถึง 60% แตะ 25 ดอลลาร์ในวันเดียว ส่งผลให้มูลค่ากิจการของบริษัทสูงเกือบ 200,000 ล้านบาท
ความโดดเด่นของ Luckin Coffee ทำให้ทุกคนต่างจับตามองดาวดวงนี้ สะท้อนไปสู่ความคาดหวังราคาหุ้นที่วิ่งขึ้นไปทำจุดสูงสุดที่ 51.38 ดอลลาร์ ในช่วงเดือนมกราคม 2020
ความจริงเปิดเผย Luckin Coffee สร้างยอดขายปลอม
จนกระทั่งเดือนเมษายน 2020 ความจริงบางอย่างก็ถูกเปิดเผยออกมาสู่สาธารณะ เมื่อมีการตรวจสอบภายในองค์กร พบว่า ผู้บริหารและพนักงานในบริษัทร่วมกันตกแต่งตัวเลขยอดขายให้สูงเกินจริง ซึ่งเป็นตัวเลขที่สูงถึง 10,000 ล้านบาท หรือคิดเป็นสัดส่วนยอดขายกว่า 40% ของปี 2019 พูดง่ายๆ ว่า ขายได้เท่าไร สร้างตัวเลขปลอมขึ้นมาอีกเท่าตัว!!
ทันทีที่มีกระแสข่าวนี้ ราคาหุ้นของ Luckin Coffee ก็ถูกเทขายอย่างหนัก ตกลงมาเหลือเพียง 4.91 ดอลลาร์ และทำให้มูลค่าบริษัทตกลงมาเหลือแค่ 48,000 ล้านบาทเท่านั้น จนท้ายที่สุดบริษัทก็โดนเอาหุ้นออกไปจากตลาด NASDAQ อีกด้วย
บริษัทจำเป็นต้องปรับโครงสร้างใหม่แทบทั้งหมด โดยไล่ทีมผู้บริหารออกไปจำนวนมาก และจ่ายค่าปรับหลายพันล้านบาท รวมทั้งได้ยื่นขอล้มละลายในนิวยอร์กตาม Chapter 15 เพื่อให้ศาลคุ้มครองบริษัทจากการฟ้องร้องของเจ้าหนี้ในสหรัฐอเมริกาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
ดังนั้น ต่อจากนี้ Luckin Coffee จะเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการ พร้อมกับได้รับการคุ้มครองชั่วคราวจากเจ้าหนี้ เพื่อปรับปรุงโครงสร้างธุรกิจได้คล่องตัวมากยิ่งขึ้น ซึ่งก็คงต้องติดตามกันต่อไปว่าพวกเขาจะพิสูจน์ตัวเอง และกลับมากลายเป็นแบรนด์กาแฟที่แข็งแกร่งอีกครั้งได้หรือไม่
ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น กับ Luckin Coffee ในครั้งนี้ ถือเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจมากครับว่า การจะเลือกลงทุนอะไรสักอย่าง เราควรศึกษาและเข้าใจสิ่งนั้นให้ดี เพราะบางทีการมองตัวเลขการเติบโตเพียงอย่างเดียว ก็อาจเป็นภาพลวงตาที่หลอกเราอยู่
