COVID-19

เสนออังกฤษ ‘เก็บภาษีคนรวย’ สู้วิกฤติ ‘เศรษฐกิจ-โรคระบาด’

ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษีชี้ การให้คนรวยช่วยจ่ายภาษี เป็นหนทางที่ดีที่สุดที่จะช่วยเพิ่มรายได้สาธารณะของสหราชอาณาจักรที่ร่อยหรอจากการรับมือวิกฤติโควิด-19

คณะกรรมการภาษีของความมั่งคั่ง (Wealth Tax Commission) บอกว่า หากรัฐบาลต้องการหารายได้เพิ่ม ก็ควรพิจารณาเก็บภาษีคู่สามีภรรยา ที่มีทรัพย์สินร่วมกันเกิน 1 ล้านปอนด์ (40 ล้านบาท) แทนที่จะไปเพิ่มภาษีเงินได้ส่วนบุคคล หรือภาษีมูลค่าเพิ่ม

คณะกรรมการนี้บอกว่า การเก็บภาษีครัวเรือนที่มีทรัพย์สินเกิน 1 ล้านปอนด์ (ราว 40 ล้านบาท) เพิ่มอีก 1% เป็นระยะเวลา 5 ปี จะสามารถเรียกเงินได้ถึง 2.6 หมื่นล้านปอนด์ หรือ 1.04 ล้านล้านบาท

shutterstock 1096175375

ข้อเสนอ

วิกฤติโควิด-19 ทำให้รัฐบาลใช้งบประมาณสูงมาก โดยปีนี้ปีเดียว รัฐบาลสหราชอาณาจักรใช้เงินไป 2.8 แสนล้านปอนด์ สำหรับมาตรการรับมือโควิด-19 และพยุงเศรษฐกิจของประเทศ ในจำนวนนั้น ใช้ในโครงการช่วยเหลือไม่ให้คนว่างงานเป็นเงินถึง 7.8 หมื่นล้านปอนด์

คณะกรรมการภาษีของความมั่งคั่ง ซึ่งประกอบไปด้วยนักวิชาการ ผู้กำหนดนโยบาย และที่ปรึกษาด้านภาษี บอกว่า รัฐบาลควรเก็บภาษีกับคนรวย ซึ่งเป็นธรรมกว่าการไปเพิ่มภาษีเงินได้ส่วนบุคคล ภาษีมูลค่าเพิ่มจากสินค้า หรือให้ประชาชนจ่ายเงินสมทบให้รัฐเพิ่มในโครงการประกันสังคม

ดร.อรุณ แอดวานี จากมหาวิทยาลัยวอริค ซึ่งเป็นผู้เขียนรายงานฉบับนี้ บอกว่า เรามักจะได้ยินบ่อย ๆ ว่าการขึ้นภาษีเงินได้ ภาษีมูลค่าเพิ่ม หรือจ่ายเบี้ยประกันสังคมเพิ่มให้รัฐ เป็นวิธีที่จะเพิ่มรายได้ให้รัฐ แต่จริง ๆ แล้ว ไม่ใช่อย่างนั้น

“ดังนั้นจึงเป็นทางเลือกทางการเมืองว่า จะเอาเงินมาจากที่ไหน และจะขึ้นภาษีหรือไม่ และตอนไหน”

มีสัญญาณบ่งชี้มาแล้วว่าวิกฤติโควิด-19 ไปเพิ่มความเหลื่อมล้ำทางรายได้ โดยสถาบันการคลังศึกษา (Institute for Fiscal Studies) รายงานเมื่อเดือน มิถุนายนว่า กลุ่มผู้มีรายได้น้อยที่สุด 10% ของประชากรทั้งหมด มีแนวโน้มที่จะทำงานในภาคธุรกิจที่ต้องปิดกิจการลง หรือที่ไม่สามารถทำงานจากบ้านได้

คณะกรรมการบอกว่า อาจจัดเก็บภาษีในอัตรา 1% เป็นเวลา 5 ปี กับคู่สามีภรรยาที่มีเงินมากกว่า 1 ล้านปอนด์ เงินที่ได้จะเท่ากับการไปขึ้นอัตราภาษีมูลค่าเพิ่มอีก 6 เพนซ์ หรือเพิ่มอัตราภาษีเงินได้ส่วนบุคคลอีก 9 เพนซ์

มาตราการเพิ่มภาษีเป็นการเฉพาะ เคยถูกนำมาใช้กับวิกฤติในอดีตมาแล้ว อาทิ ที่ฝรั่งเศส เยอรมนี และญี่ปุ่น หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 และที่ไอร์แลนด์ หลังจากวิกฤติเศรษฐกิจโลก

ขณะที่ อาร์เจนตินาเพิ่งผ่านกฎหมายเก็บภาษีกลุ่มคนที่ร่ำรวยที่สุดในประเทศ เพื่อนำเงินไปซื้ออุปกรณ์ทางการแพทย์ และใช้ในมาตรการช่วยเหลือวิกฤติโควิด-19

คณะกรรมการบอกว่า การเก็บภาษีลักษณะนี้จะไม่ส่งผลให้เศรษฐกิจชะลอตัว และคนรวยก็จะเลี่ยงภาษีได้ลำบาก ไม่ว่าจะเป็นการโอนเงินไปแหล่งหลบภาษีในประเทศอื่น หรืออพยพย้ายถิ่นฐาน

ภาษีที่ว่าจะคิดจากทรัพย์สินต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นบ้าน เงินบำนาญ และความร่ำรวยจากธุรกิจ

เอมมา แชมเบอร์เลน จากบริษัททนายความกฎหมายด้านภาษี “พัมป์ คอร์ต แท็กซ์ เชมเบอร์ส”(Pump Court Tax Chambers) บอกว่า ปัญหาคือ วิธีการเก็บภาษีคนรวยที่มีอยู่ตอนนี้ซับซ้อนเดินไป ทำให้คนหลีกเลี่ยง หรือเกิดความไม่พอใจ

ดร.แอนดี ซัมเมอร์ส จากวิทยาลัยเศรษฐศาสตร์และรัฐศาสตร์แห่งลอนดอน (LSE) บอกว่า การให้คนรวยช่วยจ่ายภาษีเป็นครั้ง ๆ แยกไป จะได้ผล ช่วยเพิ่มงบประมาณได้มาก ยุติธรรมและมีประสิทธิภาพกว่าทางเลือกอื่น

รีเบกกา กาวแลนด์ จากองค์กรการกุศลออกซ์แฟม (Oxfam) บอกว่า จะเป็นเรื่องน่าเกลียดมากหากจะปล่อยให้คนยากจนเป็นคนต้องโดนผลกระทบจากวิกฤติ ทั้ง ๆ ที่เห็นชัดอยู่แล้วว่า การเก็บภาษีกับคนรวยอย่างยุติธรรม จะสามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงได้

สถาบันศึกษางบประมาณ รายงานว่า กลุ่มผู้มีรายได้น้อยที่สุด 10% ของจำนวนประชากรทั้งหมด มีแนวโน้มที่จะทำงานในภาคธุรกิจที่ต้องปิดกิจการลง หรือที่ไม่สามารถทำงานจากบ้านได้

shutterstock 1719227575

ขโมยเงิน

อย่างไรก็ดี แมดเซน ไพรี ประธานสถาบันวิจัยด้านตลาดเสรี อดัม สมิธ บอกว่า ข้อเสนอเก็บภาษีนี้ขัดกับ “ที่คนส่วนใหญ่เห็นว่าเป็นหลักที่ยุติธรรม”

เขาบอกว่าข้อเสนอนี้เหมือนกับ “ลักเงินทีละน้อย แต่หลายงวด และเมื่อรวมเงินที่ลักออกจากกระเป๋าของผู้คนเข้าด้วยกันก็นับว่ามากโข”

“เงินออมของคุณในธนาคาร ไม่ได้ถูกเก็บไว้ในห้องนิรภัยให้ฝุ่นจับ แต่ถูกนำไปลงทุน และหากเราไปเก็บภาษีจากการลงทุนเหล่านั้น เราก็จะได้ผลผลิตลดลง ผลิตผลลดลง ก็หมายถึงค่าจ้างที่ต่ำลง และบำนาญที่หายไป หมายความว่า ชีวิตเราทุกคนก็จะแย่ตามไปด้วย”

“เงินจะย้ายออกไปจากประเทศตอนที่เราต้องการเงินจำนวนมากมาช่วยเราฟื้นฟูเศรษฐกิจตอนที่การระบาดใหญ่จบลง”

ความยุติธรรม

กระทรวงการคลังสหราชอาณาจักร บอกว่า “การให้คนกลับไปทำงาน ผลักดันและกระตุ้นให้ธุรกิจต่าง ๆ รับพนักงานใหม่ หรือเด็กฝึกงาน จะช่วยสร้างความมั่งคั่งซึ่งกลายเป็นงบประมาณไปใช้สำหรับบริการสาธารณะได้ในที่สุด”

โฆษกกระทรวงการคลังสหราชอาณาจักรบอกด้วยว่า “เรามุ่งมั่นที่จะใช้ระบบภาษีที่ทั้งยุติธรรมและมีประสิทธิภาพ โดยคนที่มีมากที่สุดก็จะจ่ายเงินมากที่สุด”

“ด้วยระบบภาษีก้าวหน้าของเรา คาดว่ากลุ่มคน 1% ที่จ่ายภาษีเงินได้มากที่สุด จะจ่ายเงินเป็นสัดส่วนมากกว่า 29% ของภาษีเงินได้ส่วนบุคคลทั้งหมด และกลุ่มคน 5% ที่จ่ายภาษีเงินได้มากที่สุด จะจ่ายเงินเป็นสัดส่วนมากกว่า 50% ของภาษีรายได้ทั้งหมด”

โฆษกกระทรวงการคลัง ยังบอกอีกว่า ได้ดำเนินการเพื่อให้มั่นใจว่าคนรวยจะจ่ายภาษีช่วยเหลืออย่างที่ควร มีการปฏิรูปการเก็บภาษีเงินปันผล เงินบำนาญ และเงินจากการเลิกกิจการ เพื่อให้ระบบภาษียุติธรรมและยั่งยืนมากขึ้น

ที่มา : บีบีซี ไทย

อ่านข่าวเพิ่มเติม

Avatar photo