ยุทธศาสตร์ข้าวไทย 5 ปี ตั้งเป้า ผู้นำการผลิต ตลาดข้าว ส่งออก เร่งลดต้นทุนเท่าตัว ควบคู่เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต พร้อมพัฒนาข้าวพันธุ์ใหม่เพิ่ม
นางสาวรัชดา ธนาดิเรก รองโฆษกประจำ สำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผย ที่ประชุม คณะกรรมการนโยบายและบริหารข้าวแห่งชาติ (นบข.) ครั้งที่ 4/2563 มีมติเห็นชอบ ยุทธศาสตร์ข้าวไทย ปี 2563-2567 หรือ แผน 5 ปี ภายใต้ยุทธศาสตร์ “ตลาดนำการผลิต” โดยตั้งเป้าให้ประเทศไทย เป็นผู้นำในด้านการผลิต การตลาดข้าวและผลิตภัณฑ์ข้าวคุณภาพของโลก
ทั้งนี้ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เป็นประธานการประชุม โดยกล่าวว่า การดูแลพี่น้องเกษตรกร เป็นนโยบายที่รัฐบาลให้ความสำคัญ มีทั้งโครงการหลัก และโครงการเสริม ซึ่งต้องใช้งบประมาณจำนวนมาก
ดังนั้น สิ่งสำคัญ คือ การพัฒนาพันธุ์ข้าวไทยแบบครบวงจร สร้างความหลากหลาย ที่ตอบสนองต่อความต้องการตลาด ผู้บริโภค แบบเฉพาะกลุ่ม กำหนดโซนนิ่งปลูกข้าวพันธุ์ ที่เหมาะสมกับลักษณะพื้นที่ และประมาณน้ำ
“เป้าหมายของรัฐบาล คือ การสร้างความเข้มแข็งให้กับพี่น้องเกษตรกรไทย ดังนั้น รัฐบาลกับเกษตรกรต้องร่วมมือกันให้การเกษตรเป็นอาชีพที่เลี้ยงตนเองได้และเกษตรกรกรทุกรายมีรายได้ที่เพียงพอ”นายกรัฐมนตรี กล่าว
สำหรับ ยุทธศาสตร์ข้าวไทย ปี 2563-2567 มีพันธกิจสำคัญ 4 ด้าน ดังนี้
1. ด้านการตลาดต่างประเทศ มุ่งเน้นการสนอง ต่อความหลากหลายของตลาดข้าว ซึ่งมีความต้องการข้าว ที่หลากหลายชนิด ที่มีคุณภาพสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ข้าวพื้นนุ่ม ที่เป็นความต้องการของตลาดในปัจจุบัน รวมทั้งการลดต้นทุนทางการตลาด
2. ด้านการตลาดภายในประเทศ ดำเนินการสร้างสมดุล ระหว่างความต้องการของการบริโภคในประเทศ และการผลิตในประเทศ
3. ด้านการผลิต เป็นหัวใจสำคัญ ที่ต้องใช้สนองตอบต่อความต้องการของตลาด โดยจะดำเนินการ ดังนี้
- ประการที่หนึ่ง ลดต้นทุนการผลิตให้เหลือไม่เกินไร่ละ 3,000 บาทจากปัจจุบันเฉลี่ยที่ไร่ละ 6,000 บาท
- ประการที่สอง เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตข้าว เฉลี่ยต่อไร่จาก 465 กิโลกรัมเป็น 600 กิโลกรัม
- ประการที่สาม เพิ่มข้าวพันธุ์ใหม่ให้ได้ไม่น้อยกว่า 12 พันธุ์ในช่วงระยะเวลา 5 ปี โดยมุ่งเน้นเป้าหมายที่จะได้พันธุ์ข้าวที่มีลักษณะ สั้น เตี้ย ดก ดี โดย 12 พันธุ์ จะประกอบด้วยข้าวนุ่ม 4 พันธุ์ ข้าวพื้นแข็ง 4 พันธุ์ ข้าวหอมไทย 2 พันธุ์ และข้าวที่มีโภชนาการสูง 2 พันธุ์
- ประการที่สี่ จะดำเนินการประกวดข้าวพันธุ์ใหม่อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อส่งเสริมให้มีการวิจัยพัฒนาพันธุ์เพื่อนำไปสู่การแข่งขันในตลาดข้าวโลกได้ต่อไป สำหรับปี 64 จะเป็นกรณีพิเศษจะมีการจัดประกวด 2 ครั้งคือในต้นปี และปลายปี
4. ด้านผลิตภัณฑ์แปรรูปและนวัตกรรมจากข้าว จะมุ่งเน้นการวิจัย และการคิดค้นนวัตกรรมจากข้าว เพื่อสนองความต้องการของตลาด และประชาสัมพันธ์ให้ทราบว่า ผลิตภัณฑ์ที่คิดค้นได้แต่ละชนิด ทำจากข้าวชนิดใดบ้างและมีผลิตภัณฑ์ที่เป็นนวัตกรรม มีผลิตภัณฑ์ชนิดใดอย่างไร
นอกจากนี้ จะเน้นการอำนวยความสะดวกให้กับผู้วิจัย และผู้ประกอบการ ที่คิดค้นนวัตกรรมจากข้าว การปรับปรุงกฎระเบียบ ลดขั้นตอน และการอนุมัติอนุญาตและแหล่งทุนเป็นต้น สุดท้ายจะดำเนินการในการช่วยหาช่องทางการตลาด ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ให้กับสินค้าแปรรูป และสินค้านวัตกรรม ที่ทำจากข้าว
ที่ประชุมยังรับทราบโครงการเพิ่มช่องทางการตลาด ข้าวเปลือกเหนียว ปีการผลิต 2563/64 ได้แก่ การเพิ่มช่องทางการตลาดข้าวเปลือกเหนียว ปี 63/64 การจัดกิจกรรมรณรงค์กระตุ้นการบริโภคข้าวเหนียว ในห้างสรรพสินค้า และการรณรงค์กระตุ้นการบริโภคข้าวเหนียว โดยจัดกิจกรรมประชาสัมพันธ์ “โครงการรณรงค์บริโภคข้าวเหนียว” วันที่ 28 ตุลาคม 2563 ก่อนการประชุม ครม. ณ ตึกสันติไมตรี ทำเนียบรัฐบาล
ส่วนการเจรจาซื้อขายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (G to G) กับรัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนจีน จำนวน 1 ล้านตัน ตั้งแต่ ปี 2558 รัฐบาลจีนได้ซื้อข้าวจากไทยไปแล้ว 7 แสนตัน ได้มอบหมายให้กรมการค้าต่างประเทศ เร่งเจรจากับผู้แทนรัฐบาลจีน เพื่อทำการซื้อ-ขาย ข้าวในจำนวนที่เหลือ
อย่างไรก็ตาม ต้องยอมรับว่าประเทศไทย มีจุดอ่อนในการแข่งขันข้าวโลก คือ มีต้นทุนการผลิตสูง และมีความหลากหลายด้านพันธุ์ข้าวน้อย จึงเป็นที่มาของยุทธศาสตร์ข้าว โดยกระทรวงพาณิชย์ ได้เร่งรัดการส่งออกในปัจจุบัน ด้วยการรักษาตลาดเก่าไว้ควบคู่ไปกับการขยายตลาดใหม่
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ส่งออกข้าว 9 เดือนร่วงหนัก 31.9% ราคาสูงเจออินเดียแย่งตลาด
- เวียดนามส่งออกข้าว 9 เดือน โกยรายได้ 2.5 พันล้านดอลลาร์ ชี้ ‘จีน -มาเลฯ-ฟิลิปปินส์’ ลูกค้ารายใหญ่
- ส่งออกข้าว พลาดเป้า เร่งวาง ‘ยุทธศาสตร์ข้าวไทย’ หาคู่ค้าใหม่ ปรับการตลาดทั้งระบบ
