ชุมชนบางใบไม้ จังหวัดสุราษฎร์ธานี สถานที่ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เงียบสงบ ไม่วุ่นวาย ใกล้ชิดธรรมชาติ ลักษณะพื้นที่มีคลองเล็กคลองน้อยนับร้อยสายเชื่อมต่อกัน
ตำบลบางใบไม้ เป็นตำบลในอำเภอเมืองจังหวัดสุราษฏร์ธานี มีพื้นที่ 10.14 ตารางกิโลเมตร 6,576 ไร่ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่มมีแม่น้ำไหลผ่าน ตั้งอยู่หางจากที่ว่าการอำเภอเมืองระยะทาง 2 กิโลเมตร
หลายชุมชนยังคงดำเนินชีวิตเรียบง่ายเคียงคู่สายน้ำ อย่าง ชาวบางใบไม้ หรือ “ชาวในบาง” ตามคำเรียกของคนท้องถิ่น มีวิถีชีวิตอยู่ริมลำคลองสายเล็กที่ไหลลงแม่น้ำตาปี เชื่อมต่อจากสายหนึ่งไปยังอีกสายหนึ่ง ซึ่งมีคลองเล็กคลองน้อยนับร้อยคลอง จนได้รับขนานนามว่า “คลองร้อยสาย” เชื่อมต่อพื้นที่ 6 ตำบล
พื้นที่นี้เป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่ชุมน้ำที่มีแม่น้ำตาปีเป็นพรมแดนแบ่งเขตตามธรรมชาติ กั้นแบ่งระหว่างพื้นที่ของชุมชนใบบางกับพื้นที่ฝั่งเขตอำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี ด้วยภูมิประเทศอยู่ใกล้ปากอ่าวบ้านดอน ทำให้เกิดความหลากหลายทางชีวภาพ บ้างมีสภาพน้ำกร่อย น้ำเค็ม น้ำทะเลหนุน และน้ำจืด วนเวียนอยู่ตลอดปี ด้วยความเป็นอยู่ที่ใกล้ชิดกับสายน้ำ ชาวชุมชนในบางส่วนใหญ่ จึงประกอบอาชีพประมงควบคู่กับการทำสวน จากสวนมะพร้าว และชาวบ้านที่นี่ยังคงใช้การเดินทางโดยเรืออยู่ ถึงแม้ในปัจจุบันจะมีถนนตัดผ่านให้เดินทางได้สะดวก เห็นได้จากเกือบทุกบ้านมีท่าเรือและมีเรือจอดอยู่ จนกระทั่งเริ่มพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยววิถีชุมชนที่มีความผูกพันกับสายน้ำ โดยเปิดให้นักท่องเที่ยวได้เรียนรู้และสัมผัสการดำเนินชีวิตของชาวบ้าน
กิจกรรมล่องเรือเที่ยวชุมชน เป็นหนึ่งกิจกรรมที่น่าสนใจ เริ่มกันตั้งแต่ 8 โมงเช้า ล่องไปตามลำคลองสายเล็กที่มีมากนับร้อยสาย ตลอดสองริมฝังคลองที่ล่องผ่านมีต้นจาก และต้นมะพร้าวปลูกเรียงราย มีบ้านเรือนตั้งอยู่ห่างกันเป็นระยะ บ้านโบราณริมคลอง ซึ่งบางหลังมาอายุเก่าแก่มากกว่า 200 ปี หนึ่งในนั้นคือ บ้านนายอำเภอหลังเก่า อายุกว่า 60 ปี เป็นเรือนไม้โบราณ หลังคาทรงปั้นหยา มุงด้วยกระเบื้องว่าว ทั้งยังมีบ้านตึกก่ออิฐฉาบปูนตามอย่างสมัยนิยม หลายหลังสร้างเอาไว้ให้นกนางแอ่นอยู่อาศัย การเข้ามาของนกเศรษฐกิจสามารถใช้เป็น ดัชนีวัดคุณภาพของน้ำที่ดี และเป็นแหล่งรายได้มูลค่ามหาศาลของชุมชน
ตลาดน้ำประชารัฐบางใบไม้ จัดตั้งขึ้นโดยความร่วมมือของชาวบ้านร่วมกับผู้นำท้องถิ่น ตลาดตั้งบนท้องร่องสวนมะพร้าว ป่าจาก ขนาบริมคลองในบางที่ร่มรื่นมีที่พักผ่อนที่นั่งรับประทานอาหารทั่วบริเวณ เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ และสนับสนุนให้ชาวบ้านมีรายได้จากการนำผลผลิตในท้องถิ่นของตนเองมาจำหน่ายเพื่อสร้างรายได้ ส่งผลทำให้ชุมชนเข้มแข็งมากขึ้น
ตลาดน้ำประชารัฐบางใบไม้ ตลอดเส้นทางเดินมากมายด้วยร้านค้า โดยภาชนะใส่อาหารเป็นวัสดุจากธรรมชาติ สินค้ามีราคาถูกกว่าท้องตลาด จำหน่ายสินค้าผลิตภัณฑ์แปรรูปในชุมชน เช่น น้ำส้มจาก น้ำผึ้งจาก น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น สบู่มะพร้าว อาหาร ขนมไทยพื้นเมืองของท้องถิ่น โดยเน้นกรรมวิธีการผลิตในสถานที่จริง เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้เห็นกรรมวิธีการผลิตอาหารแต่ละชนิด เช่น ลูกจากลอยแก้ว ลาเช็ดและลากรอบ เคยจี ข้าวเหนียวอุบ ปลาแนม ขนมเบื้องญวน ขนมต้มห่อด้วยใบจาก จั้งใบไผ่ใบมะพร้าว ขนมกรุบ ขนมดอกโดน กะลอจี้ ปลีกล้วยทอด ผัก-ผลไม้ท้องถิ่นตามฤดูกาล เช่น มะพร้าว กระท้อน เงาะ ทุเรียน กล้วยหอม กล้วยเล็บมือ กล้วยไข่ สับปะรด ทุเรียนเทศ
นอกจากนี้ ตลาดน้ำบางใบไม้ประชารัฐ มีจุดบริการล่องเรือแจว ชมอุโมงค์ทางจาก เพื่อชมวิถีชีวิตและความงามวิถีชีวิตริมน้ำคลองร้อยสาย ชมวิวธรรมชาติอันสวยงาม จุดเลี้ยงปลาสวาย จุดถ่ายภาพ ร้านซีฟู้ดริมคลอง
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ประเพณีลากพระ หรือชักพระ ของชาวใต้
- สารทเดือนสิบ : ประเพณีทำบุญใหญ่ ชาวเมืองนครศรีฯ
- ทริปหนึ่งวัน! ‘สตรีทอาร์ต’ จุดเช็คอินใหม่ ชุมชนท่าฉลอม สมุทรสาคร
