ศาสตราจารย์นายแพทย์ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทาง ด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เพจเฟซบุ๊ก “Yong Poovorawan” ระบุว่า
“โควิด 19 กับการตรวจวินิจฉัย ด้วย PCR กับการติดเชื้อหรือความรุนแรงของโรคหรือไม่
ทุกวันนี้ เราตรวจวินิจฉัยหาผู้ติดเชื้อด้วยวิธี real time “PCR” เป็นวิธีการตรวจ ที่มีความละเอียด และความไวสูงมาก เป็นการตรวจหา RNA ส่วนหนึ่งของไวรัสเท่านั้น ไม่ได้ตรวจไวรัสทั้งตัว
การตรวจพบ จึงแยกไม่ได้ว่า ไวรัสนั้น ยังมีชีวิตหรือไม่มีชีวิต สามารถแพร่กระจายโรคได้หรือไม่ได้ และไม่ได้บอกความรุนแรงของโรค
โดยทั่วไป การจะบอกว่าไวรัสมีชีวิต จะทำได้โดยเพาะเชื้อ culture ดูว่าไวรัสแบ่งตัวเพิ่มจำนวนได้หรือไม่
ส่วนใหญ่ ไวรัสจะยังมีชีวิตอยู่ ในช่วงก่อนมีอาการ และหลังมีอาการแล้ว ระยะหนึ่ง อาจจะเป็น 7-10 วัน หลังจากนั้น โอกาสที่จะแพร่กระจายโรค ก็จะเริ่มลดลง แต่จะยังตรวจพบ RNA ของไวรัสอยู่ได้อีกระยะหนึ่ง ในบางรายอาจอยู่นานเป็นเดือน หลายคนเรียกว่า ซากไวรัส
ในการตรวจการติดเชื้อ โควิด 19 ในปัจจุบันยังใช้ PCR เพราะถือเป็นวิธีที่ไวที่สุด และง่ายกว่า การเพาะเชื้อเลี้ยงไวรัส
การตรวจด้วย PCR สามารถบอกเชิงปริมาณ โดยดูค่า Ct หรือ cycle threshold เป็นตัวเลขที่บอกถึงการขยายปริมาณ virus ไปกี่รอบแล้ว จึงจะตรวจพบ
ถ้ามีไวรัสน้อย ต้องขยายจำนวนมาก จึงจะตรวจพบ Ct ก็จะสูง
ทั่วไปแล้ว ขยายเกิน 30 รอบหรือค่า CT เกินกว่า 30 จะมีไวรัสจำนวนน้อยโอกาส แพร่กระจายโรคก็น้อย ถ้าขยายถึง 40 รอบแล้ว ยังตรวจไม่พบ ก็ถือว่าไม่มีไวรัส หรือผลเป็นลบ
ผู้ป่วยส่วนใหญ่ ที่อยู่ใน state quarantine จะมีปริมาณไวรัสค่อนข้างน้อย และไม่ค่อยมีอาการของโรค
อย่างไรก็ตาม ก็ยังมีผู้ป่วยอีกจำนวนหนึ่ง ที่ไม่มีอาการแต่มีปริมาณไวรัสมาก หรือมีค่า Ct ต่ำ
บุคคลเหล่านี้ จะมีโอกาสแพร่เชื้อได้สูง ดังที่เราเห็นใน super spreader
การตรวจด้วย PCR เมื่อมีความไวสูง ก็มีโอกาสที่จะเกิดผลบวกปลอมได้ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีค่า Ct ใกล้ 40 หรือมากกว่า 35 เช่น ผู้ป่วยรายหนึ่งการตรวจ 3 ห้องปฏิบัติการ 4 วิธีให้ผลลบ แต่อีกห้องปฏิบัติการ 1 ให้ผลบวก จะแปลผลอย่างไร
ในทางปฏิบัติจะเอาแอนติบอดีมาช่วย และวิธีติดตามคนไข้ มากกว่ายึดถือกระดาษแผ่นเดียว”
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- โควิดวันนี้ 20 ก.ย. ทั่วโลกจ่อทะลุ 31 ล้าน ‘สหรัฐ’ เปลี่ยนใหม่ ตรวจหาเชื้อคนไม่มีอาการโรคด้วย
- ‘นพ.ยง’ คาดสิ้นปีนี้รู้ผล ‘วัคซีนโควิด’ โว! เร็วกว่าปกติเป็น 10 เท่า
- ‘นพ.ยง’ ตอบคำถาม! นักฟุตบอลติด ‘โควิด’ มาจากที่ไหน
