Politics

หมอธีระชี้ อย่าพูดแค่ ‘ซากไวรัส’ ทำคนไขว้เขว โควิด-19 ถึงอาการดีขึ้นก็แพร่เชื้อได้

“หมอธีระ” จวกแถลงข่าวอัปยศ พูดถึงแต่ “ซากไวรัส” ทำคนไขว้เขว หยิบผลการศึกษายืนยัน “โควิด-19” แม้อาการดีขึ้นจนไม่พบเชื้อในโพรงจมูก แต่ “อุจจาระ-ปัสสาวะ” ยังแพร่เชื้อได้ ย้ำป้องกันตัวให้ดี

วันนี้ (20 ส.ค. 63) รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Thira Woratanarat ถึงกรณีที่มีการพบผู้ติดเชื้อโควิด-19 ภายในประเทศไทย 2 ข้อความว่า

ซากไวรัส โควิด-19 หมอธีระ

ข้อความแรก : พูดถึงแต่ “ซากไวรัส” โควิด-19

แถลงข่าวอัปยศ…ประสบความสำเร็จสูงสุด

เพราะทำให้สื่อต่างๆ จำนวนมาก เข้าใจว่าทั้งสองรายเป็นซากไวรัส ติดจากต่างประเทศ และไม่มีอันตรายใดๆ

ทีมวางแผนสื่อสารเก่งมากนะครับ

เริ่มจากที่คนมุ่งเป้ากังวลแค่เคสที่สอง แต่จู่ๆ มาแถลงสองเคส โดยเอาเคสแรกมาทำให้เบลอ เพื่อผสมปนเป สับสน ไม่เข้าใจ

บอกเฉพาะข้อมูลที่ไม่สำคัญ ข้อมูลนอกเรื่อง และตบท้ายด้วยการแปลผลแบบบิดไปตามต้องการ

ไม่แปลกใจว่า เหตุใดจึงเป็นเช่นนี้

เก่งมากครับ…แต่ไม่ถูกต้อง

ซากไวรัส โควิด-19

ข้อความที่ 2 : ไม่พบไวรัสในจมูก แต่ “อุจจาระ-ปัสสาวะ” ยังแพร่เชื้อได้

“20 สิงหาคม 2563

โดย รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และ รศ.ดร.พญ.ภัทรวัณย์ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

วันนี้ฟังรายการโทรทัศน์ซึ่งเผยแพร่ข้อมูลการให้สัมภาษณ์ของหน่วยงานรัฐแห่งหนึ่ง โดยมีการให้ข้อมูลว่า หากได้รับการดูแลรักษาจนดีขึ้นแล้ว อาจตรวจเจอซากไวรัสได้…ซึ่งเป็นความรู้ที่ถูกต้อง

แต่ข้อมูลถัดมา กล่าวทำนองว่า ไม่สามารถแพร่เชื้อไวรัสไปติดผู้อื่นได้นั้น…ไม่น่าจะเป็นความรู้ที่ถูกต้อง

แม้ไวรัส SARS-COV-2 ที่ทำให้เกิดโรค COVID-19 นั้นส่วนใหญ่จะติดเชื้อกันผ่านทางระบบทางเดินหายใจ

ทีมวิจัยจากเกาหลี โดย Jeong HW และคณะ ได้ทำการศึกษาโดยเก็บสิ่งส่งตรวจ ประเภทน้ำลาย ปัสสาวะ และอุจจาระ จากผู้ป่วยโรค COVID-19 จำนวน 5 คน และแสดงให้เห็นแล้วว่า สามารถสกัด “ไวรัสที่มีชีวิต” จากทั้งน้ำลาย ปัสสาวะ และอุจจาระได้

ที่สำคัญมากคือ สามารถตรวจพบได้ใน “ผู้ติดเชื้อที่อาการดีขึ้นแล้ว” ถึง 15 วันหลังจากเริ่มมีอาการ

นั่นตอกย้ำให้เราทุกคนต้องระวัง และป้องกันตัวให้ดี

GettyImages 1212445908

แม้จะได้รับการดูแลรักษาจนครบแล้ว ตรวจไม่เจอเชื้อในโพรงจมูกแล้ว แต่อาจยังมีโอกาสที่พบในปัสสาวะ อุจจาระได้อีกระยะหนึ่ง

การใส่หน้ากากเสมอ ล้างมือ รักษาระยะห่าง เป็นสิ่งที่ทุกคนควรปฏิบัติให้เป็นนิสัย

นอกจากนี้ ยังต้องระวังเวลาเข้าห้องสุขาสาธารณะด้วยนะครับ ทำความสะอาดให้ดี ล้างมือทุกครั้ง และเวลาเข้าใช้บริการก็ควรใส่หน้ากากเสมอเพื่อป้องกันละอองจากโถปัสสาวะหรือโถส้วมกระเด็น

…วันนี้มีเคสใหม่เพิ่มอีก 7 คน ล้วนเป็นคนไทยเดินทางกลับมาจากต่างประเทศ ขอให้ปลอดภัย หายไวไวทุกคนครับ…

เรื่อง COVID-19 นั้นเป็นโรคใหม่ มีความรู้ใหม่เกิดขึ้นตลอดทุกวัน ทั้งที่ตีพิมพ์ในฐานข้อมูลหลักทางการแพทย์ และที่เผยแพร่โดยยังไม่ได้ผ่านการรีวิวอย่างเป็นขั้นตอนมาตรฐาน แต่ก็มีความสำคัญ ดังนั้นทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมถึงผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆ จึงจำเป็นต้องอัพเดตความรู้ใหม่ทุกวัน มิฉะนั้นก็จะมีโอกาสที่จะออกนโยบาย มาตรการ หรือคำแนะนำ ที่อาจไม่ถูกต้องเหมาะสม และก่อให้เกิดผลกระทบวงกว้างได้

อย่างไรก็ตาม ไม่มีทางที่ทุกคนจะตามทันหรือรู้ทุกเรื่อง การที่อัพเดตอย่างสม่ำเสมอ และนำมาใช้ทบทวน และปรับนโยบาย มาตรการ และคำแนะนำต่างๆ จึงเป็นสิ่งที่ควรกระทำ

GettyImages 1227842771

เหนืออื่นใด ควรระลึกเสมอว่า การจะทำคลอดนโยบาย มาตรการ และคำแนะนำใดๆ มานั้น ต้องใช้ความรู้ หลักฐานวิชาการเชิงประจักษ์ ที่พิสูจน์ได้ มีระดับความเข้มแข็งของหลักฐานวิชาการที่น่าเชื่อถือ มากกว่าการใช้แค่ความคิดเห็นหรือประสบการณ์ส่วนตัวของคนใดคนหนึ่ง

ยกตัวอย่างเช่นเรื่องยา Hydroxychloroquine เป็นต้น ความรู้ปัจจุบัน พิสูจน์แล้วว่า ไม่ได้ผล แต่ยังมีบางคนที่อาจเชื่อจากความคิดหรือประสบการณ์ส่วนตัว หากเป็นเช่นนั้น นโยบายหรือแนวทางเวชปฏิบัติที่จะใช้ในการดูแลคนหมู่มาก ควรพิจารณาทบทวนให้สอดคล้องกับหลักฐานวิชาการมากกว่าที่จะทำตามความคิดหรือประสบการณ์ส่วนตัว ยกเว้นกรณีที่ไม่มีทางเลือกอื่นเท่านั้น

รักตัวเอง รักครอบครัว ป้องกันตัวอยู่เสมอนะครับ

ประเทศไทยต้องทำได้

ด้วยรักต่อทุกคน

อ้างอิง

Jeong HW et al. Viable SARS-CoV-2 in various specimens from COVID-19 patients. Clin Microbiol Infect. 2020 Jul 22;S1198-743X(20)30427-4.”

อ่านข่าวเพิ่มเติม

Avatar photo