Social Enterprise

อุปกรณ์พ่นยา ฝีมือคนไทย ‘Thai Kit Spacer’ ช่วยลดความเสี่ยง ‘โควิด-19’

ในช่วงที่เกิดการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 นี้  เราได้เห็นคนไทยมีไอเดียดี ๆ หยิบจับวัสดุหลายอย่างมา DIY เป็นอุปกรณ์ดูแลตัวเอง เพื่อลดความเสี่ยงที่จะติดเชื้อโรคนี้  เช่นเดียวกับ “Thai Kit Spacer” อุปกรณ์พ่นยา สำหรับผู้ป่วยโรคหอบหืด และหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง

อุปกรณ์พ่นยา นี้ ก็เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ ที่มีจุดเริ่มต้นมาจากการ DIY เหมือนกัน แต่ได้พัฒนาต่อยอดมาเรื่อย ๆ

kit

คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับสถาบันพลาสติก พัฒนา “Thai Kit Spacer” ขึ้นมา เพื่อให้เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ฝีมือคนไทย ที่ช่วยให้ผู้ป่วยได้รับยาอย่างเต็มประสิทธิภาพ ใช้ทดแทนอุปกรณ์นำเข้าราคาแพง ทำให้ผู้ป่วยเข้าถึงได้ง่าย

ที่สำคัญ ในสถานการณ์ปัจจุบัน ยังช่วยลดการแพร่กระจายของเชื้อโควิด-19 จากผู้ป่วยไปสู่ผู้อื่นได้ด้วย

ปกติแล้ว ผู้ป่วยโรคหืด และหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง มีความจำเป็นต้องใช้ยาพ่นสูดชนิด Meter Dose Inhaler (MDI) แต่การพ่นยาชนิดนี้ ทำได้ค่อนข้างยาก โดยเฉพาะในเด็กและผู้สูงอายุ เพราะต้องอาศัยจังหวะ การกดยา และการหายใจที่สอดคล้องกัน ทำให้พ่นยากแ ละยาไม่ค่อยเข้า  จึงมีความจำเป็นต้องใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่า Spacer หรือกระบอกกักเก็บยา เพื่อให้พ่นยาได้ง่ายขึ้น และยาเข้าสู่ปอดเพิ่มขึ้น

แต่ปัญหาที่เจอก็คือ Spacer ส่วนใหญ่ เป็นสินค้านำเข้า ซึ่งในประเทศไทย ก็มีผู้นำเข้ามาเพียงไม่กี่ราย ทำให้มีราคาแพง อีกทั้งอุปกรณ์การแพทย์แบบนี้ เบิกค่าใช้จ่ายไม่ได้ ผู้ป่วยส่วนใหญ่ จึงไม่สามารถซื้อหามาใช้เองได้ง่าย ๆ

933896
ศ.พญ.อรพรรณ โพชนุกูล

จาก Pain Point หรือปมปัญหานี้เอง ทำให้ทีมของ ศ.พญ.อรพรรณ โพชนุกูล ผู้อำนวยการศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคภูมิแพ้ โรคหืด และระบบหายใจ โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ และ นายกสมาคมสภาองค์กรโรคหืด แห่งประเทศไทย ร่วมมือกันคิดประดิษฐ์ Spacer ฝีมือคนไทยล้วนๆ ที่มีต้นทุนต่ำ เพื่อทดแทนการนำเข้าจากต่างประเทศ ทำให้ผู้ป่วยหามาใช้ได้ง่ายขึ้น

เริ่มแรกใช้วิธีนำขวดน้ำมาดัดแปลงให้มีลิ้นแบบ DIY แต่พบว่าไม่ทนต่อการใช้งาน จึงได้พยายามพัฒนาต่อมาเรื่อยๆ เพื่อตอบโจทย์คนไทยมากที่สุด โดยได้ สถาบันพลาสติกข้ามาช่วยเรื่องทำแม่พิมพ์ (mold) และการผลิต จนได้ “Thai Kit Spacer” ที่มีลักษณะครอบจมูก และปาก ทำให้ผู้ป่วยได้รับยาอย่างเต็มประสิทธิภาพ และยังใช้สะดวกทั้งกับเด็ก ๆ และผู้สูงอายุ

เมื่อเกิดการแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19 ในปัจจุบัน องค์การอนามัยโลก (WHO) และสมาคมสภาองค์กรโรคหืดของทั้งไทย และในต่างประเทศ ให้คำแนะนำว่า ในโรงพยาบาลห้ามพ่นยาแบบ “ฝอยละออง” หรือ Nebulizer เพราะหากพ่นยา ในช่วงที่คนไข้มีเชื้อโควิดในตัว อาจทำให้เกิดฝอยละออง ฟุ้งกระจายไปทั่ว ทำให้แพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้ง่าย

อุปกรณ์พ่นยา

ดังนั้น คนไข้ที่พ่นยาแบบฝอยละออง จึงจำต้องเปลี่ยนมาพ่นแบบ MDI พร้อม Spacer ทุกราย ศ.พญ.อรพรรณ จึงได้ดัดแปลงอุปกรณ์ “Thai Kit Spacer” ออกมาอีกรุ่นหนึ่ง คือ Thai Kit Spacer รุ่น COVID-19 ที่นอกจากจะลดการฟุ้งกระจายของฝอยละออง เพื่อช่วยป้องกันการติดเชื้อโควิด-19 และปกป้องบุคลากรทางการแพทย์จากฝอยละอองที่ฟุ้งกระจายแล้ว ยังมีท่อต่อสายออกซิเจนขณะพ่นยา MDI สำหรับคนไข้หอบกำเริบรุนแรง ที่ต้องใช้ออกซิเจนด้วย

“ปกติถ้าคนไข้หอบ และต้องใช้ออกซิเจน เราก็จะพ่นยาแบบใช้ Spacer ไม่ได้ ซึ่งมีความเสี่ยงต่อฝอยละอองที่ฟุ้งกระจาย ทีมหมอจากคณะแพทยศาสตร์ ก็เลยช่วยกันคิดกับวิศวกรของสถาบันพลาสติก ออกมาเป็น Thai Kit Spacer รุ่น COVID-19 ที่มีท่อต่อให้ออกซิเจนได้ ขณะพ่นยา MDI ซึ่งช่วยลดการฟุ้งกระจายของฝอยละอองและให้ออกซิเจนได้ด้วย ตอนนี้เราค่อย ๆ ผลิตอุปกรณ์นี้ออกมา เริ่มแจกจ่าย Thai Kit Spacer รุ่นพิเศษนี้ไปยังโรงพยาบาลต่าง ๆ ทั่วประเทศ ตั้งเป้าไว้ที่ 10,000 ชิ้น”

ศ.พญ.อรพรรณ บอกว่า ที่ผ่านมา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้ร่วมมือกับพันธมิตร คือ สถาบันพลาสติก ธนาคารเพื่อการส่งออก และนำเข้าแห่งประเทศไทย (EXIM BANK) และกลุ่มบริษัท ดาว ประเทศไทย (Dow) ผลิตและบริจาคอุปกรณ์พ่นยา “Thai Kit Spacer” ให้กับโรงพยาบาลต่างๆ ไปแล้วหลายครั้ง

ขณะนี้ สถาบันพลาสติก กำลังดำเนินการร่วมกับเอกชน เพื่อผลิตเชิงพาณิชย์ ซึ่งจะทำให้มีอุปกรณ์จำหน่ายอย่างแพร่หลาย เพื่อให้คนไทยได้ใช้อย่างทั่วถึง โดย “Thai Kit Spacer” นี้ เน้นในเรื่องความคงทน น้ำหนักเบาพกพาสะดวก และอยู่บนการหลักสำคัญ คือ ราคาต้องไม่แพง

อุปกรณ์พ่นยา

อุปกรณ์พ่นยา ใช้งานสะดวก ราคาไม่แพง

““Thai Kit Spacer” ใช้พลาสติกเกรดคุณภาพ สำหรับใช้ทางการแพทย์ (Medical Grade) เป็นวัสดุหลัก ซึ่งมีความปลอดภัย คงทน ตกไม่แตก น้ำหนักเบา ทำให้พกพาและใช้งานสะดวก อีกทั้งต้นทุนการผลิตไม่สูง ทำให้มีราคาไม่แพง อยู่แค่หลักร้อย ถูกกว่าของนำเข้าที่ปกติราคาอันละประมาณ 1,000-1,500- บาท เมื่อใช้งานเสร็จแล้วก็ล้างทำความสะอาดง่าย เอามาใช้ซ้ำได้ตลอดชีวิต ซึ่งคุ้มค่ามาก

ศ.พญ.อรพรรณ อธิบายด้วยว่า กรณี Thai Kit Spacer ที่ใช้ในโรงพยาบาล ก็สามารถนำไปอบความร้อน ฆ่าเชื้อ ทำความสะอาดได้ตามปกติเหมือนอุปกรณ์ทางการแพทย์อื่น ๆ

“คุณสมบัติสำคัญอีกประการหนึ่งของวัสดุพลาสติกของ Thai Kit Spacer คือลดปัญหาไฟฟ้าสถิต ทำให้การกระจายตัวยาดี ไม่เกาะบนพื้นผิว จากที่ทำโครงการพัฒนา Thai Kit Spacer มา 10 ปี ถือว่าเกินความคาดหวังมาไกลแล้ว และอยากเห็นอุปกรณ์นี้เป็น  Spacer for All  ที่ทำให้คนไทยมีอุปกรณ์ทางการแพทย์ประสิทธิภาพดี ปลอดภัย ราคาประหยัดใช้กันมากขึ้น”

อุปกรณ์พ่นยา

“เราคิดเพียงว่า คนไข้ขาดอะไร ก็จะตอบโจทย์คนไข้ เริ่มต้นจาก DIY แล้วต่อยอดมาเป็น Spacer ขนาดนี้ ถือว่าเกินความคาดหวัง จากนี้ต้องถามว่า คนไข้ต้องการอะไรต่อ เราจะแก้ปัญหาตามโจทย์ที่เกิดขึ้น อย่างรุ่น COVID-19 ก็ทำตามโจทย์ปัจจุบัน หากคนไข้ได้ใช้ตามที่คิด ก็มีความสุขแล้ว” ศ.พญ.อรพรรณ กล่าวทิ้งท้าย

หากหน่วยงานใดต้องการสนับสนุนการผลิต Thai Kit Spacer หรือจัดซื้อเพื่อบริจาคให้โรงพยาบาล สามารถติดต่อได้ที่ ศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคภูมิแพ้ โรคหืด และระบบหายใจ โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ 02-9269139, 081-422-2851, 086-4136040

หากคนไข้โรคหืดหอบ ต้องการหาซื้ออุปกรณ์สามารถติดต่อได้ที่ บริษัท เวลล์เกจ ดิสทริบิวชั่น จำกัด

อ่านข่าวเพิ่มเติม

Avatar photo