เช็คลิสต์การพัฒนา “วัคซีนโควิด-19” ทั่วโลก หลายประเทศกำลังไปได้สวย แต่มีเสียงเตือน! นักวิจัยอย่าเพิ่งมองโลกในมุมบวกมากเกินไป
ไม่นานมานี้ หลายประเทศต่างออกมารายงานความคืบหน้าของการพัฒนาวัคซีนสำหรับโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (โควิด-19) ของตน นำมาซึ่งความหวังแก่คนทั่วโลกท่ามกลางการระบาดใหญ่ ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพกระตุ้นให้ผู้คนมีเจตคติที่เป็นกลาง มีเหตุผล และเป็นวิทยาศาสตร์ต่อวัคซีนทดลอง
เมื่อที่ 20 กรกฎาคม 2563 ข้อมูลจาก องค์การอนามัยโลก (WHO) ระบุว่า ขณะนี้มีวัคซีนที่อยู่ระหว่างการประเมินผลทางคลินิกอย่างน้อย 24 รายการ และอยู่ระหว่างการทดลองก่อนการทดสอบในมนุษย์ (Pre-clinical) อีก 142 รายการ
วันจันทร์เพียงวันเดียว มีประเทศที่ออกมารายงานผลการวิจัยฉบับใหม่ของวัคซีนโรคโควิด-19 ถึง 4 ประเทศ
พัฒนา “วัคซีนโควิด-19” ทั่วโลกไปได้สวย
ทีมนักวิจัยจีนระบุในการศึกษาฉบับใหม่ที่ได้รับการเผยแพร่ลงใน เดอะแลนเซ็ต (The Lancet) วารสารทางการแพทย์ชื่อดังว่า ในการทดลองระยะที่ 2 ของ วัคซีนโควิด-19 พบว่า วัคซีนรายการดังกล่าวมีความปลอดภัยและชักนำการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันได้
“การทดลองระยะที่ 2 ช่วยเพิ่มพูนหลักฐานที่ยืนยันถึงความปลอดภัยและการตอบสนองภูมิทางคุ้มกันในกลุ่มผู้ทดลองที่มีจำนวนมากกว่าการทดลองระยะที่ 1 การทดลองนี้จึงเป็นย่างก้าวที่สำคัญในการประเมินวัคซีนทดลองระยะต้นตัวนี้ และขณะนี้เราได้เริ่มทำการทดลองระยะที่ 3 แล้ว” ศาสตราจารย์จูเฟิ่งไฉ จากศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคประจำมณฑลเจียงซูของจีน กล่าว
การศึกษาอีกฉบับที่ได้รับการเผยแพร่ลงในวารสารเดอะแลนเซ็ตในวันเดียวกัน เปิดเผยผลการทดลองวัคซีน ChAdOx1 nCoV-19 ระยะ 1 และ 2 ซึ่งเป็นวัคซีนโควิด-19 ที่ มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด กำลังวิจัยอยู่ โดยระบุว่า วัคซีนไม่มีข้อน่ากังวลด้านความปลอดภัยในขั้นต้น ทั้งยังกระตุ้นการตอบสนองของภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงได้
มหาวิทยาลัยเผยว่า การทดลองข้างต้นมีกลุ่มทดลองเป็นอาสาสมัครวัยผู้ใหญ่สุขภาพดีมากกว่า 1,000 คน ผลปรากฏว่าวัคซีนกระตุ้นการตอบสนองของเซลล์ที (T cell) ซึ่งเป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวที่สามารถต่อสู้กับเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัสโรคโควิด-19 ได้ ภายใน 14 วันหลังรับวัคซีน และกระตุ้นแอนติบอดีหรือโปรตีนภูมิคุ้มกันได้ภายใน 28 วัน
ด้าน กระทรวงกลาโหมรัสเซีย เผยว่า จากการร่วมมือกับสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การระบาดวิทยาและจุลชีววิทยากามาเลยา (Gamaleya Scientific Research Institute of Epidemiology and Microbiology) กระทรวงประสบความสำเร็จในการทดลองทางคลินิกของ วัคซีนโควิด-19 ที่มีอาสาสมัครเข้าร่วมทดลอง
“อาสาสมัครทุกคนที่ได้รับภูมิคุ้มกันโรคโควิด-19 ต่างรู้สึกดี” รุสลัน คัดจิสเมโลวิช ซาลิคอฟ รัฐมนตรีช่วยกระทรวงกลาโหมคนที่ 1 ของรัสเซีย ให้ข้อมูลกับอาร์กูเมนตี อี ฟักตี (Argumenty i Fakty) หนังสือพิมพ์ของมอสโก
การศึกษาที่ได้รับการเผยแพร่ลงใน นิว อิงแลนด์ เจอร์นัล ออฟ เมดิซีน (NEJM) วารสารการแพทย์ฉบับหนึ่ง เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2563 ระบุว่า คณะนักวิจัยรายงานว่าวัคซีน mRNA-1273 สำหรับโรคโควิด-19 ที่พัฒนาร่วมกันโดย สถาบันโรคภูมิแพ้และโรคติดเชื้อแห่งชาติ (NIAID) และบริษัท โมเดอร์นา เธราพิวทิกส์ (Moderna Therapeutics) บริษัทเทคโนโลยีชีวภาพของสหรัฐ ชักนำการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันได้ และไม่มีผลข้างเคียงที่รุนแรงในอาสาสมัคร ในการทดลองทางคลินิกครั้งที่ 2
นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยควีนส์แลนด์ (UQ) ในออสเตรเลีย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในไทย และสถาบันอื่นๆ อีกหลายแห่ง ยังรายงานผลลัพธ์อันน่าพึงพอใจในการวิจัย วัคซีนโควิด-19
อย่างไรก็ตาม แม้จะมีข่าวดีเกี่ยวกับวัคซีนโรคโควิด-19 ออกมาอย่างต่อเนื่อง แต่บรรดาผู้เชี่ยวชาญได้ออกมาเตือนถึงความไม่แน่นอนของการพัฒนาวัคซีนและการทดลองทางคลินิก ตลอดจนความเสี่ยงและความท้าทายนานับปการ อาทิ การกลายพันธุ์ของไวรัส ขณะเดียวกันก็ได้กระตุ้นถึงเจตคติที่เป็นกลาง มีเหตุผล และเป็นวิทยาศาสตร์ต่อวัคซีนทดลอง
ส่วน ไบโอเอ็นเทค (BioNTech) บริษัทเทคโนโลยีชีวภาพของเยอรมนี และ ไฟเซอร์ (Pfizer) บริษัทเภสัชกรรมของสหรัฐ แถลงว่าข้อมูลจากวัคซีนทดลองสำหรับป้องกันโรคโควิด-19 ของพวกเขา มีความปลอดภัยและชักนำการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันได้ อีกทั้งผู้ป่วยยังมีการตอบสนองของเซลล์ทีในระดับสูง
นอกจากนี้ช่วงเดือนกรกฎาคม มีสถาบันวิจัยในอีกหลายประเทศที่ได้รายงานความคืบหน้าการทดลองวัคซีนโรคโควิด-19 ของตน
เตือน! ยังไม่มีกำหนดส่งมอบแน่นอน
อย่างไรก็ตาม ดร.ไมเคิล ไรอัน ผู้อำนวยการบริหารโครงการเหตุฉุกเฉินด้านสุขภาพ (Health Emergencies Program) ขององค์การอนามัยโลก กล่าวว่า ปัจจุบันยังไม่มีกำหนดการแน่นอนสำหรับการส่งมอบ วัคซีนโควิด-19
ไรอันระบุระหว่างการแถลงว่า แม้ข้อมูลเบื้องต้นของวัคซีนทดลองบางรายการจะมีแนวโน้มโน้มค่อนข้างน่าพอใจ แต่ยังคาดการณ์ไม่ได้ว่ารายการใดที่มีประสิทธิภาพทางคลินิกที่สมบูรณ์ พร้อมเสริมว่าวัคซีนทดลองอาจเผยประสิทธิภาพต้านโรคได้ภายในสิ้นปีนี้ แต่คำถามก็คือจะเริ่มผลิตในปริมาณมากได้เร็วแค่ไหน
อาชาร์ก อัล-เอาซัต (Asharq al-Awsat) หนังสือพิมพ์ของซาอุดีอาระเบีย รายงานเมื่อไม่นานนี้ว่า บรรดานักวิจัยควรหลีกเลี่ยงการมองโลกในแง่ดีเกินควรในเรื่องความคืบหน้าของวัคซีนในการทดลองทางคลินิกบางรายการ และควรรอผลการทดลองเพิ่มเติมต่อไป
เคนเนธ เฟรเซอร์ ประธานกรรมการบริหารบริษัทเมอร์ก (Merck) บริษัทยาของสหรัฐอเมริกากล่าวว่า เราไม่อาจรับประกันประสิทธิผลของวัคซีนที่อยู่ระหว่างการพัฒนาในขณะนี้ได้
รายงานการศึกษาบางฉบับยังแสดงให้เห็นว่า ระดับของแอนติบอดีจะลดลง หลังผู้ป่วยโรคโควิด-19 ฟื้นตัว ด้วยเหตุนี้ ความพยายามร่วมกันของทีมวิจัยทางวิทยาศาสตร์จึงเป็นเรื่องที่จำเป็นในการรับมือปัญหาต่างๆ อาทิ วิธีที่จะทำให้ วัคซีนโควิด-19 สามารถให้ภูมิคุ้มกันที่เพียงพอในระยะยาว และวิธีจัดการกับความผันแปรของไวรัสที่อาจเกิดขึ้นได้
นอกจากนี้องค์การอนามัยโลกได้เรียกร้องว่า ก่อนจะมีวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ใช้งานอย่างเป็นทางการ ทุกประเทศควรดำเนินมาตรการป้องกันและควบคุมโรคที่ครอบคลุมทุกด้านอย่างต่อเนื่อง
ที่มาสำนักข่าวซินหัว
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- โลกรับข่าวดี ‘วัคซีนโควิด’ บริษัทยาดัง ‘ไฟเซอร์-แอสตราเซเนกา’ คืบหน้า วิจัยชี้สร้างภูมิคุ้มกันได้
- ‘ศักดิ์สยาม’ เผยต้องหาต่างชาติร่วมทดลองวัคซีนโควิด-19 เหตุผู้ป่วยไทยไม่พอ
- ยอดโควิดวันนี้ ทั่วโลกทะลุ 15 ล้านคน ‘สหรัฐ’ ติดเชื้อสะสมเกิน 4 ล้าน
