การซื้อหุ้นคืน หากนำมาใช้ในสถานการณ์ที่เหมาะสม ธุรกิจมีสภาพคล่อง จะส่งผลดีต่อทั้งบริษัท และผู้ถือหุ้นให้สามารถบริหารเงินสดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
จากกรณีที่ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) มีมาตรการขอความร่วมมือให้ธนาคารพาณิชย์ งดจ่ายปันผลระหว่างกาล ปี 2563 และงดซื้อหุ้นคืน เพื่อเก็บกระแสเงินสดไว้ในช่วงที่เศรษฐกิจยังไม่แน่นอน คำว่า “ซื้อหุ้นคืน” จึงกลายเป็นศัพท์ที่หลายคนสงสัยกันเข้ามามาก ว่าสรุปแล้วคำๆ นี้ แปลว่าอะไรกันแน่ มีผลยังไงกับราคาหุ้น แล้วช่วงที่ผ่านมา มีบริษัทไหนในไทยเคยซื้อหุ้นคืนบ้าง
ซื้อหุ้นคืนคืออะไร ?
การซื้อหุ้นคืน คือ การที่บริษัทนำเงินสดกลับมาซื้อหุ้นตัวเองในตลาดหลักทรัพย์ เช่น ปตท. ประกาศซื้อหุ้นคืน หมายความว่า ปตท. จะใช้เงินสดที่มีซื้อหุ้น PTT ในตลาดหุ้นนั่นเอง โดยหุ้นที่บริษัทซื้อคืน จะไม่นับเป็นองค์ประชุมถือหุ้น ไม่มีสิทธิ์ออกเสียง ไม่มีสิทธิ์รับเงินปันผล เพราะฉะนั้น แปลว่าเมื่อมีการซื้อหุ้นคืน จะส่งผลให้จำนวนหุ้นในตลาดลดลงทันที แต่การจะซื้อหุ้นคืนได้ บริษัทต้องเข้าเงื่อนไข 3 ข้อ ดังนี้
- มีกำไรสะสม
- มีสภาพคล่องส่วนเกิน
- ไม่ทำให้สัดส่วนผู้ถือหุ้นรายย่อยต่ำกว่า 15%
จะเห็นว่าบริษัทจะซื้อหุ้นคืน ก็เพราะรู้สึกว่าตอนนี้มีเงินสดมากเกินไป และยังไม่มีแผนสำหรับลงทุนในอนาคต ดังนั้นจึงเลือกวิธีการนำเงินมาซื้อหุ้นตัวเองเก็บไว้นั่นเอง ซึ่งเป็นการสะท้อนความเชื่อมั่นใจตัวธุรกิจ และสร้างความมั่นใจให้ผู้ถือหุ้นรายอื่นๆ ได้ด้วย
อย่างไรก็ดี กลไกของการซื้อหุ้นคืน ก็สามารถใช้เป็นเครื่องมือทางการเงินชนิดหนึ่งได้เหมือนกัน เนื่องจากเมื่อจำนวนหุ้นในตลาดลดลง ย่อมส่งผลต่ออัตราส่วนทางการเงินอื่นๆ ตามมาอีกมากมาย เช่น ก่อนซื้อหุ้นคืน บริษัทมีกำไร 100 ล้านบาท มีหุ้น 100 ล้านหุ้น แปลว่า EPS (กำไรต่อหุ้น) เท่ากับหุ้นละ 1 บาท
หลังบริษัทซื้อหุ้นคืน 10 ล้านหุ้น บริษัทกำไรเท่าเดิม 100 ล้าน แต่เหลือหุ้นในตลาด 90 ล้านหุ้น แปลว่า EPS จะเพิ่มเป็นหุ้นละ 1.11 บาท เมื่อ EPS เพิ่มขึ้น ก็จะส่งผลกระทบไปยังอัตราส่วนทางการอื่นๆ อีก ทั้งอัตราผลตอบแทนผู้ถือหุ้น (ROE) อัตราเงินปันผล (Dividend Yield) ที่จะสูงขึ้น หากยังทำผลประกอบการได้เท่าเดิม และมีโอกาสที่ราคาหุ้นจะปรับตัวสูงขึ้น ในระดับที่ P/E เท่าเดิมอีกด้วย
สรุปคร่าวๆ คือ การซื้อหุ้นคืน หากถูกนำมาใช้ในสถานการณ์ที่เหมาะสม ธุรกิจมีสภาพคล่องจำนวนมาก ก็จะส่งผลดีต่อทั้งบริษัท และผู้ถือหุ้นให้สามารถบริหารเงินสดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น แต่ก็อาจส่งผลเสียได้เช่นกัน หากเป้าหมายการซื้อหุ้นคืน เพียงเพื่อเป็นเครื่องมือพยุงราคาหุ้น และเกิดขึ้นในช่วงที่ธุรกิจยังมีปัจจัยเสี่ยงอยู่รอบด้าน
บริษัทไทย ตั้งเป้าซื้อหุ้นคืนกว่า 5 หมื่นล้าน
อย่างไรก็ ในช่วงที่ดัชนีตลาดหุ้นทั่วโลกปรับตัวลดลงอย่างรวดเร็ว หลายบริษัทจดทะเบียน ก็ได้มีประกาศโครงการรับซื้อหุ้นคืน เพื่อเรียกความเชื่อมั่นแก่นักลงทุน โดยข้อมูลล่าสุดพบว่ามีบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ วางแผนซื้อหุ้นคืนคิดเป็นมูลค่ารวมกว่า 50,000 ล้านบาท ดังนี้
สุดท้ายนักลงทุนคงต้องวิเคราะห์ และแยกให้ออกว่า การซื้อหุ้นคืน เป็นแค่เทคนิคเพื่อสร้างจิตวิทยาเชิงบวก ต่อราคาหุ้นในระยะสั้นเท่านั้น หรือเป็นแผนระยะยาวที่มีประสิทธิภาพจริงๆ ต่อบริษัท
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘ตลาดหุ้น’ หนุนมาตรการ ‘ธปท.’ เชื่อสร้างภูมิคุ้มกันทั้งระบบ
- ธปท.แจงเหตุห้าม แบงก์พาณิชย์ ‘จ่ายปันผล-ซื้อหุ้นคืน’ หวังสร้างภูมิคุ้มกัน สู้ภัยโควิด
- เก็บเงินเตรียมรับความเสี่ยง! ‘ธปท.’ ขอแบงก์งดจ่ายปันผลระหว่างกาล
