สุริยุปราคา 2563 “สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ” เปิดสารพัดวิธีชม “สุริยุปราคาบางส่วน” เหนือฟ้าเมืองไทยอย่างปลอดภัย ไร้กังวล พร้อมเตือน!! ห้ามสังเกตด้วยตาเปล่าเด็ดขาด
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เฟซบุ๊ก NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ได้แนะนำวิธีการรับชม “สุริยุปราคา” โดยระบุว่า NARIT มาแนะนำสารพัดวิธีชม #สุริยุปราคาบางส่วนเหนือฟ้าเมืองไทย วันที่ 21 มิถุนายน 2563 ให้ปลอดภัยไร้กังวล!
การสังเกตปรากฏการณ์สุริยุปราคานั้น เป็นการสังเกตดวงอาทิตย์โดยตรง จึงต้องใช้ความระมัดระวังอย่างยิ่ง #ห้ามสังเกตด้วยตาเปล่าเด็ดขาด การจ้องมองดวงอาทิตย์โดยไม่มีอุปกรณ์ป้องกัน อาจนำอันตรายมาสู่ดวงตาถึงขั้นทำให้ตาบอดได้ สำหรับวิธีการสังเกตดวงอาทิตย์โดยทั่วไป แบ่งออกเป็น 2 วิธี
วิธีที่ 1 การสังเกตดวงอาทิตย์ทางตรง
- สังเกตดวงอาทิตย์ด้วยตาผ่านอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น
- กล้องโทรทรรศน์สำหรับดูดวงอาทิตย์โดยเฉพาะ
- กล้องโทรทรรศน์ที่ติดแผ่นกรองแสงดวงอาทิตย์
- แว่นดูดวงอาทิตย์ที่ทำจากแผ่นกรองแสงแบล็คพอลิเมอร์หรือแผ่นกรองแสงไมลาร์
- อุปกรณ์ง่าย ๆ เช่น กระจกแผ่นกรองแสงสำหรับหน้ากากเชื่อมโลหะ เบอร์ 14 หรือมากกว่า
การสังเกตดวงอาทิตย์ทางตรงต้องใช้อุปกรณ์กรองแสงที่มีคุณภาพสำหรับกรองแสงอาทิตย์โดยเฉพาะ และไม่ควรจ้องดวงอาทิตย์นานเกิน 5 วินาทีต่อครั้ง ควรหยุดพักเป็นระยะๆ เพื่อให้เกิดความปลอดภัย
สิ่งที่ไม่ควรใช้
- ฟิล์มเอกซเรย์
- ฟิล์มถ่ายรูปใช้แล้ว
- แผ่นซีดี
- แว่นกันแดด
- กระจกรมควัน
- แผ่นฟิล์มกรองแสงสีดำที่ใช้ติดกระจกรถยนต์
อุปกรณ์ดังกล่าว มีประสิทธิภาพในการกรองแสงไม่เพียงพอ แม้จะกรองความเข้มแสงออกไปได้ แต่ไม่สามารถกรองแสงบางช่วงคลื่นที่เป็นอันตรายต่อสายตาออกไปได้
วิธีที่ 2 การสังเกตดวงอาทิตย์ทางอ้อม
ดูแสงของดวงอาทิตย์ผ่านฉากรับภาพหรือใช้หลักการของกล้องรูเข็ม
- ใช้กล้องโทรทรรศน์รับแสงจากดวงอาทิตย์แล้วตั้งฉากรับภาพที่ออกมาจากเลนส์ใกล้ตา
- ฉายภาพดวงอาทิตย์จากโซลาร์สโคป
- สังเกตจากแสงอาทิตย์ที่ลอดผ่านต้นไม้ตกบนพื้นหรือกำแพง จะมองเห็นเป็นเงาเสี้ยวของดวงอาทิตย์ได้
- ประดิษฐ์กล้องรูเข็มอย่างง่าย ใช้หลักการรวมแสงให้ไปฉายบนฉากรับภาพ โดยเจาะรูเล็กๆ บนวัสดุที่ต้องการ นำไปตั้งไว้กลางแจ้ง แสงแดดจะลอดผ่านรูดังกล่าวตกลงบนฉาก ซึ่งอาจเป็นกระดาษ พื้นโต๊ะ หรือพื้นดิน ขนาดของรูที่เจาะไม่มีผลต่อภาพบนฉาก แต่จะมีผลต่อความคมชัดและความสว่างของภาพ
การสังเกตดวงอาทิตย์ทางอ้อมเป็นวิธีที่มีความปลอดภัยไม่เกิดอันตรายต่อดวงตาและช่วยให้สามารถดูปรากฏการณ์ดังกล่าวได้ทีละหลายคน
สำหรับใครที่อยากบันทึกภาพขณะเกิดสุริยุปราคาบางส่วนเก็บไว้เป็นที่ระลึก ต้องระมัดระวังการบันทึกภาพดวงอาทิตย์ด้วยกล้องดิจิตัล โดยเฉพาะกล้องถ่ายภาพ DSLR ที่ติดเลนส์กำลังขยายสูง #ห้ามถ่ายภาพดวงอาทิตย์โดยปราศจากแผ่นกรองแสง และ #ห้ามใช้ตาเล็งดวงอาทิตย์จากช่องมองภาพโดยตรงเด็ดขาด เนื่องจากเลนส์ของกล้องเหล่านี้มีคุณสมบัติในการรวมแสงและความร้อน ภาพของดวงอาทิตย์ที่ได้จากอุปกรณ์ดังกล่าวจะมีความสว่างจ้ามาก อาจทำให้ตาบอดได้ทันทีและอาจเกิดความเสียหายต่อตัวอุปกรณ์ดังกล่าวได้เช่นกัน
อย่างไรก็ตาม ในปีนี้ เนื่องด้วยสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด 19 สดร. จึงปรับเปลี่ยนรูปแบบกิจกรรมจากการตั้งจุดสังเกตการณ์หลักเพื่อให้บริการประชาชน มาเป็นการถ่ายทอดสดปรากฏการณ์สุริยุปราคาบางส่วนจากหอดูดาวภูมิภาคทั้ง 4 แห่ง ของ สดร. ได้แก่
- อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ. แม่ริม จ. เชียงใหม่
- หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ นครราชสีมา
- หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ ฉะเชิงเทรา
- หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ สงขลา
ทั้งนี้ สุริยุปราคาบางส่วนเหนือฟ้าเมืองไทย เริ่มสังเกตได้ตั้งแต่ 13:00 – 16:10 น. และสามารถติดตามได้ทางเพจเฟซบุ๊ก NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ
NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ รายงานว่า การเกิดปรากฏการณ์ “สุริยุปราคาวงแหวน” แนวคราสวงแหวนพาดผ่านสาธารณรัฐอัฟริกากลาง คองโก เอธิโอเปีย ตอนใต้ของปากีสถาน ตอนเหนือของอินเดีย และสาธารณรัฐประชาชนจีน ส่วนประเทศไทยจะเห็นเป็น “สุริยุปราคาบางส่วน” ดวงจันทร์บดบังดวงอาทิตย์เพียงบางส่วน ทำให้มองเห็นดวงอาทิตย์เว้าแหว่ง สามารถสังเกตได้ในช่วงเวลาประมาณ 13:00 – 16:10 น. ตามเวลาประเทศไทย ดวงอาทิตย์จะปรากฏเว้าแหว่งมากที่สุด เวลาประมาณ 14:49 น. สังเกตได้ทุกภูมิภาคของไทย แต่ละภูมิภาคจะมองเห็นดวงอาทิตย์เว้าแหว่งมากน้อยแตกต่างกันดังนี้
- ภาคเหนือ ดวงอาทิตย์จะถูกบดบังมากที่สุดที่ อ.แม่สาย จ.เชียงราย ประมาณ 63%
- กรุงเทพมหานคร ดวงอาทิตย์จะถูกบดบังประมาณ 40%
- ภาคใต้ ดวงอาทิตย์จะถูกบดบังน้อยที่สุดที่ อ.เบตง จ.ยะลา ประมาณ 16%
#สุริยุปราคา เป็นปรากฏการณ์ที่ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และโลก โคจรมาอยู่ในแนวเดียวกัน มีดวงจันทร์อยู่ตรงกลาง เมื่อสังเกตจากโลกจะเห็นดวงจันทร์เคลื่อนที่เข้ามาบดบังดวงอาทิตย์
สำหรับ #สุริยุปราคาบางส่วน เกิดจากโลก ดวงจันทร์ และดวงอาทิตย์ไม่ได้เรียงอยู่ในแนวเดียวกัน ดวงจันทร์จึงบดบังดวงอาทิตย์เพียงบางส่วนเท่านั้น ทำให้มีเพียงเงามัวของดวงจันทร์ทอดผ่านพื้นผิวโลก ผู้สังเกตบนโลกภายในบริเวณที่เงามัวของดวงจันทร์พาดผ่านจะเห็นดวงอาทิตย์ถูกดวงจันทร์บดบังเพียงบางส่วนเท่านั้น
สำหรับปรากฏการณ์สุริยุปราคาครั้งต่อไปที่สามารถสังเกตได้ในประเทศไทยคือ สุริยุปราคาบางส่วน ในวันที่ 2 สิงหาคม 2570 ซึ่งจะต้องรออีก 7 ปีต่อจากนี้เลยทีเดียว
ขอบคุณภาพและข้อมูลจาก NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- สุริยุปราคา 2563 ปรากฎการณ์ดวงจันทร์บดบังดวงอาทิตย์ บอกอะไรเราบ้าง!
- ’21 มิถุนายน 2563′ เตรียมพร้อมรับปรากฎการณ์ ‘สุริยุปราคา’ และ ‘วันครีษมายัน’
- 21 มิถุนายน 2563 วันราหูอมอาทิตย์ ‘หมอช้าง’ เตือน 2 ราศีต้องระวังเป็นพิเศษ!