ชุมชนมาร์เก็ตเพลส เกิดจากเทรนด์ผู้บริโภควิถีชีวิตใหม่ (New Normal) อันเป็นผลจากไวรัสโควิด-19 ที่ทำให้คนอยู่บ้านมากขึ้น ท่องโลกออนไลน์เพิ่มขึ้น
จะเห็นได้ว่า โควิด-19 ได้สร้าง ชุมชนมาร์เก็ตเพลส หรือ มาร์เกตเพลส ในรูปแบบชุมชน (community based marketplace ) ขึ้นมาเป็นรูปแบบการซื้อขายใหม่ มักเกิดขึ้นจากกลุ่มคนที่อยู่ในแวดวงเดียวกัน สถานศึกษาเดียวกัน กลุ่มสายอาชีพเดียวกัน เช่น กลุ่มมหาวิทยาลัย อย่าง ธรรมศาสตร์มาร์เกตเพลส, จุฬามาร์เกตเพลส, รามคำแหงมาร์เก็ตเพลส เป็นต้น
นางสาวสรินพร จิวานันต์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท เอ็นไวโร (ประเทศไทย) จำกัด ในเครือบริษัท อินเด็กซ์ ครีเอทีฟ วิลเลจ จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า ปรากฎกาณ์ The new normal หรือ The new reality ล้วนเป็นศัพท์ใหม่ที่ได้ยินกันติดหูมากในช่วงนี้ เนื่องจากสถานการณ์โควิด ส่งผลให้พฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยนบริบทใหม่ แบบล้างไพ่กันจริงๆ
ที่ผ่านมาภาคธุรกิจ มีการปรับตัวรับกับ ดิจิทัล ดิสรัปชั่น และล่าสุดต้องปรับตัวรับกับวิกฤติโควิด-19 ที่นำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง หนึ่งในนั้นคือ รูปแบบการซื้อขายแบบใหม่ที่เรียกกันว่า มาร์เกตเพลส ในรูปแบบชุมชน
ชุมชนมาร์เก็ตเพลส ได้กลายเป็นตลาดบนโลกออนไลน์ เป็นที่ขายสินค้า ฝากร้านกันอย่างเมามันส์ ใครอยากซื้อ อยากขาย มองหาสินค้าและบริการอะไรก็สามารถมาแลกเปลี่ยนกันไว้ในกลุ่มได้เลย
จุดสำเร็จของ มาร์เกตเพลส นั้น เอ็นไวโรฯ ได้วิเคราะห์ว่า มาจาก 8 ปัจจัยหลัก ได้แก่
1. trust หรือ ความไว้วางใจ ในหมู่ผู้ซื้อ ผู้ขาย ว่าจะขายของดี มีคุณภาพให้ชุมชน เพราะ เปิดเผยตัวตน จับต้องได้ รู้ที่มาที่ไป ซึ่งเป็นสิ่งที่ผู้บริโภครู้สึกว่าไม่ได้รับจากแบรนด์ที่เน้นทำตลาดเพื่อขายสินค้า
2. ส่วนใหญ่เจ้าของมาเอง เป็นการส่งต่อความรู้สึกการันตีกลายๆ ว่า ของมีคุณภาพ เพราะไม่มีใครอยากเสียชื่อ
3. เกื้อกูล เธอซื้อฉัน ฉันซื้อเธอ มั่ง หรือ ช่วยบอกต่อ เปรียบเสมือน การ Barter หรือ สังคมแบบแลกเปลี่ยนสิ่งของในสมัยก่อน ทำให้เกิดการซื้อ ขาย อย่างต่อเนื่อง
4. รู้สึกดี เพราะความรู้สึกได้เกื้อกูล เอื้ออาทรกัน สร้างความรู้สึกดีๆ ที่ทำให้อยากสนับสนุนกันต่อไป เหมือนเพื่อน ซึ่งเราก็อยากขายของดีมีคุณภาพให้เพื่อน
5. สนุก เพราะมีทั้งการประมูลแข่งกันด้วย
6. ประหยัด ไม่ต้องมี ค่าใช้จ่ายในการโฆษณา แต่สามารถเข้าถึงคนได้นับแสน
7. สินค้าหลากหลาย
8. ช่วงหยุดเชื้อเพื่อชาติ ทำให้มีเวลาเข้าไปซื้อ ขาย กัน จึงทำให้เกิดพฤติกรรมที่จุดติดได้ง่าย
จากข้อดีดังกล่าว ส่งผลให้ ชุมชนมาร์เกตเพสส มีแนวโน้มที่จะเติบโตอย่างแข็งแรง ก้าวกระโดดแบบออร์แกนิค จากการเป็น word of mouth หรือ การบอกต่อ ปากต่อปาก จากพลังของผู้บริโภคเอง
“มันจะเหมือน โดมิโนเอฟเฟคต์ ที่ส่งต่อพลังกันไปเรื่อยๆ และไม่ได้มีการปั่นโดยนักการตลาด ดังนั้นเราจะเห็นกลุ่ม ชุมชนมาร์เกตเพสส หลายกลุ่มมากขึ้น และแน่นอน ทำสินค้า ซื้อขายกันเอง”
ที่น่าจับตามองคือ ชุมชนมาร์เก็ตเพลส ที่มีฐานสมาชิกจำนวนมาก และส่วนใหญ่เป็นกลุ่มที่มีกำลังซื้อ จะเติบโตแข็งแรงมาก จนกลายเป็นโจทย์ใหม่ของนักการตลาด เพราะสินค้าที่วางขายในร้านค้าปลีกทั้งออนไลน์ และออฟไลน์จะขายยากขึ้น ต้องคิดกลยุทธ์ให้คนออกจากบ้านไปช้อปปิ้ง และซื้อสินค้า
นั่นเพราะหลังจากนี้ ผู้บริโภคอาจไม่ช้อปสินค้าตามห้าง ไม่กินตามร้านอาหาร แม้กระทั่งไม่ซื้อสินค้าออนไลน์ แต่เลือกซื้อหรือช้อปปิ้งกันเองใน ชุมชนมาร์เก็ตเพลส ซึ่งสินค้าที่จะโดนก่อน คือ ประเภทสินค้าที่สามารถผลิตได้เอง เช่น อาหาร เสื้อผ้า ของประดับ ของใช้ส่วนตัวออร์แกนิค อาทิ สบู่ แชมพู ยาสระผม สินค้าที่ใช้ในครัวเรือนแบบออร์แกนิค เช่น น้ำยาล้างจาน น้ำยาถูพื้น เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังจะส่งผลกระทบไปธุรกิจอื่นๆ เช่น ธุรกิจ มีเดีย ที่จะได้ค่าโฆษณาลดลง เอเจนซี่ ที่ไม่มีคนจ้างผลิตโฆษณา เป็นต้น
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- อานิสงส์ ‘Work from Home’ ของแต่งบ้านออนไลน์โตพรวด 3.3 เท่า
- อีคอมเมิร์ซไทยเนื้อหอม ‘EMPG’ ซื้อ ‘Kaidee’ ลุยมาร์เก็ตเพลสไทย
- ‘อีอาร์เอ’ ทรานสฟอร์มสู่ ‘มาร์เก็ตเพลส’ อสังหาฯ ครบวงจร
