สถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส “โควิด-19” ได้ส่งผลกระทบทุกภาคส่วน หลายธุรกิจที่ได้รับผลกระทบเริ่มปรับลดจำนวนพนักงาน ลดวันทำงาน ปรับลดเงินเดือน หรือขอความร่วมมือให้พนักงานลาโดยไม่รับเงินเดือน (Leave without Pay) หยุดกิจการชั่วคราว รวมไปถึงผู้ประกอบอาชีพอิสระก็เริ่มขาดรายได้ ซึ่งไม่รู้วิกฤติครั้งนี้จะกินระยะเวลานานเท่าใด ผลกระทบรุนแรงแค่ไหน และจะกลับมาสู่ปกติได้เมื่อไหร่ หลายๆ คนมีความกังวล รู้สึกถึงความเสี่ยงในการถูกออกจากงาน รวมไปถึงความเสี่ยงในด้านรายได้ที่ลดลง
ดังนั้น การบริหารจัดการเงินให้พร้อมรับมือกับภาวะวิกฤติจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อประคองชีวิตให้รอดผ่านสถานการณ์ในครั้งนี้
5 ขั้นตอนเอาตัวรอดในภาวะวิกฤติ “โควิด-19”
1. สำรวจสินทรัพย์ เงินสำรองฉุกเฉิน
สำรวจสินทรัพย์ที่มีทั้งหมด เพื่อดูว่าเรามีสินทรัพย์อะไรบ้าง และอยู่ที่ใด เช่น เงินฝากธนาคาร สลากออมสิน ประกันชีวิต บ้าน ที่ดิน รถยนต์ ของใช้ส่วนตัว เงินลงทุนในหลักทรัพย์ต่างๆ เช่น กองทุนรวม หุ้นสามัญ ตราสารหนี้ ฯลฯ แบ่งกลุ่มออกเป็นสินทรัพย์ที่มีสภาพคล่องและไม่มีสภาพคล่อง เพื่อประเมินว่าสินทรัพย์ใดที่พอจะแปลงเป็นสภาพคล่องหรือเปลี่ยนเป็นเงินได้เร็ว โดยใช้มูลค่าสินทรัพย์ในปัจจุบันหากเราต้องการแปลงสภาพเป็นเงินในทันที เพื่อดูว่าเราจะสามารถใช้ชีวิตอยู่ได้อย่างน้อยกี่เดือนจากเงินที่มี ในกรณีที่ไม่มีรายได้เข้ามา
ในกรณีที่มีเงินสดสำรองไม่เพียงพอสำหรับการใช้ชีวิตในระยะเวลา 3 – 6 เดือน ลองหาหนทางเพิ่มกระแสเงินสด เช่น รีบขอคืนภาษีเงินได้ หรือขายสินทรัพย์ที่ไม่จำเป็นและไม่มีผลต่อการดำรงชีวิตออกไปบ้าง
2. จัดการเรื่องหนี้สินไม่ให้เป็นภาระ
บริหารจัดการหนี้ให้เหมาะสม สรุปหนี้สินทั้งหมดที่เรามี ไม่ว่าจะหนี้บ้าน หนี้รถ หนี้บัตรเครดิต มีมูลค่าคงเหลืออยู่เท่าไหร่ อัตราดอกเบี้ยเป็นเท่าใด และมีภาระที่ต้องผ่อนชำระในแต่ละเดือนเป็นอย่างไร
ในกรณีที่เรามีรายได้ลดลง หรือขาดรายได้ เรายังสามารถผ่อนชำระไหวหรือไม่ วางแผนการชำระหนี้ให้เรียบร้อย เพราะการไม่จ่ายหรือจ่ายช้าจะมีผลกระทบต่อเครดิตในอนาคต
หากประเมินแล้วไม่สามารถผ่อนชำระได้จริงๆ ควรรีบติดต่อ พูดคุยกับสถาบันการเงินที่เป็นเจ้าหนี้ หาทางออกร่วมกัน เพื่อช่วยให้มีสภาพคล่องผ่านสถานการณ์ที่ไม่ปกตินี้ไปได้ ทำให้เงินออมที่มีลดลงช้าที่สุด โดยเตรียมหลักฐานไปยืนยันให้เจ้าหนี้เห็นว่ารายรับเราลดลงจนไม่สามารถผ่อนชำระได้จริงๆ
ยิ่งในช่วงนี้หากเรามีปัญหารายได้ ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ “โควิด-19” หลายๆ สถาบันการเงินมีมาตรการให้ความช่วยเหลือลูกหนี้อยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็น ลดดอกเบี้ย ผ่อนปรนเงื่อนไขการชำระเงินกู้ พักชำระหนี้ชั่วคราว พักชำระเงินต้น จ่ายเฉพาะดอกเบี้ย ฯลฯ
3. ทำงบประมาณควบคุมการใช้จ่าย
วางแผนการเงินด้วยการทำงบประมาณรายได้และค่าใช้จ่ายในอีก 6 – 12 เดือนข้างหน้า กำหนดสมมติฐานว่าหากสถานการณ์ยังอยู่แบบนี้ไปอีก 3 – 6 เดือน หากต้องออกจากงานแล้วขาดรายได้ หรือมีรายได้ลดลง ลองประเมินรายได้ และนำไปเทียบกับค่าใช้จ่ายที่ต้องจ่ายในแต่ละเดือน เช่น ค่าผ่อนบ้าน ผ่อนคอนโด ผ่อนรถ ผ่อนบัตรเครดิต ค่าอาหาร ค่าน้ำค่าไฟ ค่าโทรศัพท์ ค่าสมาชิกฟิตเนส ฯลฯ หักลบแล้วมีกระแสเงินสดสุทธิเท่าไร เพียงพอหรือไม่
หากกระแสเงินสดติดลบก็ต้องมาดูว่า สามารถลดค่าใช้จ่ายอะไรได้บ้าง ค่าใช้จ่ายอะไรที่ไม่จำเป็นและสามารถตัดทิ้งออกไปได้ เพื่อให้มีส่วนต่างหรือกระแสเงินสดกลับมาทุกเดือน
ควบคุมการใช้จ่ายให้เป็นไปตามแผน และอย่าลืมพูดคุยกับคนในครอบครัวให้เข้าใจสถานการณ์ที่เกิดขึ้น ว่ามีส่วนใดช่วยกันได้ ค่าใช้จ่ายส่วนใดลดได้ก็ขอให้ลด เพื่อลดกระแสเงินสดจ่ายออกให้ต่ำลง เพราะไม่มีใครรู้ว่าสภาวะนี้จะอยู่นานขนาดไหน
4. ใช้จ่ายอย่างมีสติ หยุดฟุ่มเฟือย ไม่ก่อหนี้เพิ่ม
ถ้าสิ่งที่กำลังจะซื้อไม่จำเป็นจริงๆ ณ เวลานี้ แนะนำอย่าเพิ่งรีบซื้อ ลดรายจ่ายฟุ่มเฟือยต่างๆ งดกิจกรรมการท่องเที่ยว สังสรรค์หรือช้อปปิ้ง ให้แต่ละเดือนเหลือเพียงรายจ่ายที่จำเป็น จะได้เหลือเงินเพิ่มมากขึ้น ในช่วงนี้อย่าพยายามทำอะไรที่จะต้องมีภาระหนี้สินตามมา ค่าใช้จ่ายก้อนใหญ่อะไรที่ชะลอได้หรือเลื่อนได้ แนะนำให้เลื่อนออกไปก่อน เช่น ซื้อบ้าน ซื้อรถ เพราะจะสร้างภาระในอนาคตในสภาวะที่รายได้ไม่แน่นอน ซึ่งเป็นเรื่องที่อันตราย
5. ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม
ใช้โอกาสนี้ในการศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม ที่จะช่วยเพิ่มพูนทักษะและความสามารถให้กับตัวเอง รวมไปถึงหาช่องทางในการสร้างรายได้เสริม ปัจจุบันมีการเปิดคอร์สเรียนออนไลน์ฟรีให้คนทั่วไปได้เข้าไปศึกษาหาความรู้จำนวนมาก บางแห่งเมื่อเรียนจบแล้ว เรายังได้รับใบประกาศนียบัตรอีกด้วย เมื่อทุกอย่างกลับสู่สภาวะปกติ คนที่มีความรู้ความสามารถก็จะได้รับโอกาสที่มากกว่า
บทเรียนจากวิกฤติครั้งนี้มีหลากหลาย เราต้องไม่ลืมที่จะเรียนรู้และปรับตัว วางแผนการใช้ชีวิตและการใช้เงินให้ได้อย่างเหมาะสม เพื่อเอาตัวรอดผ่านวิกฤติครั้งนี้ไปให้ได้
ธีรพัฒน์ มีอำพล CFP®
Wealth Strategist
บริษัทหลักทรัพย์ที่ปรึกษาการลงทุนเวลธ ครีเอชั่น อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด
- ‘คลัง’ ดีเดย์! เริ่มจ่ายเงินเยียวยาผู้ลงทะเบียน ‘เราไม่ทิ้งกัน’ 8 เม.ย.นี้
- สิทธิบัตรทองใช้รักษาผู้ป่วย Covid-19 ฟรี
- ประกาศ!! ทุกธนาคารพร้อมเปิดให้บริการตามปกติ 7 เม.ย.นี้
