จีน หนึ่งในประเทศที่ใช้พลาสติกมากสุดในโลก เดินหน้าเพิ่มความพยายามควบคุมการผลิต จำหน่าย และใช้ “พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง” ในความพยายามที่จะหาทางแก้ไข 1 ในปัญหาสิ่งแวดล้อมขนาดใหญ่สุดของประเทศ
คณะกรรมาธิการปฏิรูป และพัฒนาแห่งชาติจีน (เอ็นดีอาร์ซี) พร้อมด้วยกระทรวงนิเวศวิทยา และสิ่งแวดล้อมของจีน ประกาศมาตรการใหม่ในวันนี้ (20 ม.ค.) ห้ามใช้ถุงพลาสติกตามเมืองใหญ่ๆ ทั่วประเทศภายในสิ้นปี 2563 ตามด้วยคำสั่งห้ามใช้ในทุกเมือง และทุกเขตทั่วประเทศภายในปี 2565 ยกเว้นแต่ตลาดสด ที่ยังสามารถใช้ถุงพลาสติกได้จนถึงปี 2568
นอกจากนี้ ยังสั่งห้ามร้านอาหารทั้งหมดใช้หลอดพลาสติกภายในสิ้นปีนี้ ส่วนผลิตภัณฑ์พลาสติกอื่นๆ อย่าง ช้อนส้อมพลาสติก ที่ได้จากการสั่งซื้ออาหารกลับบ้าน และแพคเกจสินค้าที่เป็นพลาสติก ก็จะให้ค่อยๆ เลิกใช้ไป
การเคลื่อนไหวข้างต้นเกิดขึ้น หลังจีนดำเนินความพยายามมานานหลายปี เพื่อรับมือกับขยะที่เกิดจากประชากร 1,400 ล้านคน และพื้นที่ทิ้งขยะขนาดใหญ่สุดของประเทศ ที่มีขนาดเท่ากับพื้นที่สนามฟุตบอลราว 100 สนามมาต่อกันนั้น ก็เต็มแล้ว ทั้งยังเป็นการเต็มก่อนกำหนดถึง 25 ปี ซึ่งในปี 2560 เพียงปีเดียว จีนจัดเก็บขยะครัวเรือนมากถึง 215 ล้านตัน
ข้อมูลจาก “Our World in Data” สื่อสิ่งพิมพ์ออนไลน์ ของคณะนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด ที่เผยแพร่เมื่อปี 2561 ระบุว่า ในปี 2553 จีนมีขยะพลาสติกราว 60 ล้านตัน มากสุดเป็นอันดับ 1 ของโลก โดยมีสหรัฐตามมาเป็นอันดับ 2 ที่ 38 ล้านตัน
ในแผนแม่บทระยะเวลา 5 ปีของเอ็นดีอาร์ซีนั้น ยังรวมถึง การห้ามผลิต และจำหน่ายถุงพลาสติกที่มีความหนาไม่ถึง 0.025 มิลลิเมตร และห้ามโรงแรมต่างๆ ให้บริการอุปกรณ์พลาสติกใช้ครั้งเดียวแบบไม่เสียเงินภายในปี 2568
บางภูมิภาค และบางภาคอุตสาหกรรม ยังต้องเผชิญกับคำสั่งห้ามการผลิต และขายผลิตภัณฑ์พลาสติกด้วย แต่ยังไม่ชัดเจนว่าพื้นที่ส่วนใด และธุรกิจใด ที่จะได้รับผลกระทบจากเรื่องนี้เพิ่มเติมอีก
อย่างไรก็ดี ครั้งนี้ไม่ใช่ครั้งแรกที่จีนพยายามดำเนินมาตรการ เพื่อจัดการกับปัญหาขยะในประเทศ
เมื่อปี 2551 จีนมีคำสั่งห้ามผู้ค้าปลีกแจกถุงพลาสติกแบบไม่เสียเงิน และห้ามผลิตถุงพลาสติกที่มีความบางเป็นพิเศษ และในปี 2560 จีน ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นประเทศผู้นำเข้าขยะพลาสติกรายใหญ่สุดของโลก ก็ได้ประกาศห้ามนำเข้าขยะพลาสติกจากต่างประเทศอีก
ทั้งนี้ จีนไม่ได้เป็นเพียงประเทศเดียวในเอเชีย ที่ออกมาตรการกำจัดการใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง
ต้นปีนี้ไทยเพิ่งสั่งห้ามห้างสรรพสินค้า และร้านสะดวกซื้อ ใช้ถุงพลาสติกใส่ของให้ลูกค้า และจะขยายวงให้ครอบคลุมทั่วประเทศในปีหน้า
ส่วนกรุงจาการ์ตา ของอินโดนีเซีย มีกำหนดยกเลิกถุงพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้งตามห้างสรรพสินค้า ซูเปอร์มาร์เก็ต และตลาดทั่วไป ตั้งแต่เดือนมิถุนายนปีนี้ โดยที่เกาะบาหลี แหล่งท่องเที่ยวชื่อดังของอินโดนีเซีย ได้แบนเรื่องนี้ไปแล้ว
- รายงานชี้เลิกใช้ ‘พลาสติก’ ทำ ‘สิ่งแวดล้อม’ อันตรายขึ้น
- ที่ไหนทำกัน? ตามดูมาตรการนานาชาติ ‘ห้ามใช้ถุงพลาสติก’
