มูลนิธิสมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้าโดยความร่วมมือของกระทรวงวัฒนธรรม จัดนิทรรศการ “ปทุมนิวาสราชพิพิธภัณฑ์” ขึ้น เพื่อเฉลิมพระเกียรติ และเผยแพร่พระราชประวัติพระราชกรณียกิจแห่งสมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า และเพื่อเป็นการเผยแพร่ “พิพิธภัณฑ์สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า” ซึ่งสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งขึ้น ณ พระตำหนักใหญ่ วังสระปทุม ตามพระราชดำริแห่งพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
เมื่อเร็วๆ นี้ อิทธิพล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม และชวลี อมาตยกุล กรรมการ และเลขานุการมูลนิธิสมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ได้ร่วมเป็นประธานเปิดงาน และได้รับเกียรติจากท่านผู้หญิงสิริกิติยา เจนเซน ร่วมในงาน พร้อมด้วย ประนอม คลังทอง ผู้ตรวจราชการกระทรวงวัฒนธรรม สมฤดี อมาตยกุล กรรมการและผู้ช่วยเลขานุการมูลนิธิสมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ชฎาทิพ จูตระกูล ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท สยามพิวรรธน์ จำกัด และแขกผู้มีเกียรติอื่นๆ ร่วมในงาน ณ ไลฟ์สไตล์ ฮอลล์ ชั้น 2 ศูนย์การค้าสยามพารากอน
นิทรรศการมีเนื้อหาจัดแบ่งเป็น 4 ภาค ได้แก่
- ภาคที่ 1 บรมอัยยิกาพงศานุประวัติ
จัดแสดงพระราชประวัติแห่งสมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ซึ่งทรงเป็นพระราชวงศ์ฝ่ายในที่มีพระชนม์ชีพยาวนาน 6 รัชกาล มีพระจริยวัตรอันงดงาม และบำเพ็ญพระราชกรณียกิจอันเป็นคุณประโยชน์อเนกประการ
- ภาคที่ 2 ไพรัชวิวิธทัศนประสิทธิ
จัดแสดงพระราชกรณียกิจที่ทรงพระปรีชาสามารถด้านศิลปวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเย็บปักถักกรอง ศิลปะขั้นสูงของราชสำนัก
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงไว้วางพระราชหฤทัยโปรดเกล้าฯ ให้ทรงอำนวยการจัดงานนิทรรศการศิลปหัตถกรรมสตรีไทยทั้งระดับชาติ และระดับนานาชาติ ทำให้ชื่อเสียง และคุณสมบัติของสตรีไทยเผยแพร่ออกสู่สายตาชาวโลกเมื่อ 100 กว่าปีที่ผ่าน ดังปรากฏในงานแสดงนิทรรศการสินค้าโลก เวิลด์ โคลัมเบียน เอ็กซ์โปซิชัน 1893 (World’s Columbian Exposition 1893) ที่นครชิคาโก สหรัฐ
- ภาคที่ 3 ราชกรณียกิจวรประกาศ
จัดแสดงพระราชกรณียกิจสำคัญน้อยใหญ่ ที่สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้าทรงปฏิบัติบำเพ็ญตลอดพระชนม์ชีพ อันเป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติและปวงชนชาวไทย ทั้งด้านการสาธารณสุข การแพทย์ การศึกษาวัฒนธรรม และมนุษยศาสตร์
องค์การยูเนสโกประกาศเฉลิมพระเกียรติให้ทรงเป็นบุคคลสำคัญของโลกผู้มีผลงานดีเด่น ในโอกาสครบ 150 ปี พระราชสมภพ 10 กันยายน 2555
- ภาคที่ 4 ปทุมนิวาสราชพิพิธภัณฑ์
จัดแสดงความเป็นมาของพิพิธภัณฑ์สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ตั้งอยู่ ณ พระตำหนักใหญ่ วังสระปทุม ซึ่งทรงโปรดให้สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ประทับเมื่อ 100 กว่าปีที่ผ่านมา
ทั้งนี้ ในนิทรรศการได้มีการจัดแสดงเอกสารจดหมายเหตุ และสิ่งของส่วนพระองค์สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า เช่น ฉากประดับด้วยภาพปักอายุกว่า 100 ปี (สิ่งของส่วนพระองค์สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า) สมุดรูปเล่าเรื่องสยาม (จำลอง) ซึ่งเคยพระราชทานมิสซิสพาล์มเมอร์ ประธานกรรมการผู้จัดงานฝ่ายสตรีของงานเวิลด์ โคลัมเบียน เอ็กซ์โปซิชัน 1893 หมอนปักรูปเสือ ได้รางวัลจากงานเวิลด์โคลัมเบียนเอ็กซ์โปซิชัน 1893 หนังสือและนิตยสารที่สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้าโปรงทรงครั้งดำรงพระชนม์ชีพ รวมถึงขนมไทยโบราณที่เคยส่งไปร่วมประกวดในงานดังกล่าว
นอกจากนี้ ภายในงานยังมีกิจกรรมสาธิตและทดลองการทำอาหาร และงานฝีมือไทย เช่น ปั้นสิบ ขนมบุหลันดั้นเมฆ งานร้อยมาลัย และงานพับดอกบัว โดยวิทยากรผู้เชี่ยวชาญจากโรงเรียนช่างฝีมือในวัง (หญิง) ให้ผู้สนใจเข้าร่วมกิจกรรมอีกด้วย
ประชาชนที่สนใจสามารถเข้าชมนิทรรศการ “ปทุมนิวาสราชพิพิธภัณฑ์” ได้ทุกวัน ระหว่างนี้ถึงวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2563 เวลา 10.00 – 20.00 น. ณ ไลฟ์สไตล์ ฮอลล์ ชั้น 2 ศูนย์การค้าสยามพารากอน
