กรมชลประทาน ย้ำปีนี้เชียงใหม่น้ำน้อยต่ำกว่าเกณฑ์ ทั้งน้ำฝนและน้ำท่า 2 เขื่อนใหญ่ 12 เขื่อนขนาดกลาง และ 117 เขื่อนขนาดเล็ก มีปริมาณน้ำเหลือรวมกันไม่ถึง 50% หวั่นเจอภัยแล้งหนักวอนช่วยกันประหยัดน้ำ ลดการทำนาปรัง ขณะ 5 อำเภอในพิษณุโลกเสี่ยงขาดน้ำกิน-น้ำใช้
ดร.ทวีศักดิ์ ธนเดโชพล รองอธิบดีกรมชลประทาน เปิดเผยหลังได้รับการรายงานจาก นายจรินทร์ คงศรีเจริญ ผู้อำนวยการโครงการชลประทานเชียงใหม่ ว่า สถานการณ์น้ำในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งมีอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ 2 แห่ง ได้แก่ เขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล อำเภอแม่แตง และเขื่อนแม่กวงอุดมธารา อำเภอดอยสะเก็ด อ่างเก็บน้ำขนาดกลาง 12 แห่ง และอ่างเก็บน้ำขนาดเล็กอีก 117 แห่ง มีปริมาณน้ำรวมกันเพียง 43% ของความจุอ่างฯ ไม่ถึงครึ่งของความจุรวมกันทั้งหมด
สถานการณ์ดังกล่าว จะส่งผลกระทบต่อการใช้น้ำ โดยเฉพาะภาคการเกษตรของจังหวัดเชียงใหม่ เนื่องจากปริมาณฝนที่ตกต่ำกว่าค่าปกติ ตลอดจนน้ำท่าก็ต่ำกว่าเกณฑ์เช่นกัน ยังมีแนวโน้มว่าปี2563 ตั้งแต่เดือนมกราคม-พฤษภาคม 2563 ปริมาณน้ำฝนจะต่ำกว่าค่าปกติ 5-10% ปัจจุปันปริมาณน้ำเก็บกักในอ่างเก็บน้ำต่างๆของจังหวัดเชียงใหม่ภาพรวมปี 2563 จะต่ำกว่าปี 2562 กว่าครึ่งหนึ่ง
อย่างไรก็ตาม ปริมาณน้ำล่าสุดในเขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล มีอยู่ 151 ล้านลูกบาศก์เมตร (ล้าน ลบ.ม.) หรือ 57% ของความจุอ่างฯ ได้วางแผนการส่งน้ำตลอดช่วงฤดูแล้งประมาณ 105 ล้านลบ.ม. ใช้ในพื้นที่ของชลประทานแม่งัด 35 ล้าน ลบ.ม. ส่วนอีก 70 ล้าน ลบ.ม. จะใช้เพื่อรักษาระบบนิเวศในลำน้ำปิง การอุปโภคบริโภค และการเกษตรพืชใช้น้ำน้อย ส่วนน้ำเพื่อผลิตน้ำประปา ได้ทำการสำรองไว้เช่นกัน รวมไปถึงอ่างเก็บน้ำแก้มลิงในค่ายทหาร ที่จะใช้เป็นแหล่งน้ำดิบสำรองในการผลิตน้ำประปากรณีเกิดภัยแล้งขาดแคลนน้ำ
ส่วนที่เขื่อนแม่กวงอุดมธารา มีปริมาณน้ำประมาณ 74 ล้าน ลบ.ม. หรือ28% ของความจุอ่างฯ เป็นน้ำใช้การได้ประมาณ 60 ล้าน ลบ.ม. มีแผนการส่งน้ำช่วงฤดูแล้งประมาณ 19 ล้านลบ.ม. เพื่อใช้สำหรับการอุปโภคบริโภคและไม้ผลไม้ยืนต้นเป็นหลัก ขอความร่วมมือจากเกษตรกรให้ปลูกพืชใช้น้ำน้อย และลดปลูกข้าวนาปรัง
ส่วนที่จังหวัดพิษณุโลก นายชำนาญ ชูเที่ยง ผู้อำนวยการโครงการชลประทานพิษณุโลก กล่าวว่า แหล่งน้ำทางธรรมชาติในพื้นที่ จังหวัดพิษณุโลกเริ่มลดลง บางพื้นที่เริ่มแห้งขอดไม่มีน้ำเป็นช่วงๆ โดยเฉพาะในพื้นที่แม่น้ำยม ที่อยู่นอกเขตชลประทาน ขณะนี้พบพื้นที่เสี่ยงขาดแคลนน้ำ ด้านการเกษตร และอาจส่งผลกระทบกับการอุปโภค-บริโภค ในพื้นที่ 5 อำเภอ ได้แก่ พรหมพิราม บางระกำ วังทอง บางกระทุ่ม และวัดโบสถ์
เนื่องจากปริมาณน้ำฝนที่ตกลงมาในช่วงฤดูฝนปี 2562 อยู่ในเกณฑ์ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยประมาณ 30-35% คาดว่าปีนี้จะแล้งยาวนานกว่า 6 เดือน และจะรุนแรงกว่าเทียบเท่าปี 2558 เบื้องต้นทางโครงการชลประทานพิษณุโลก ได้ประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนในพื้นที่ลดการทำนาปรังต่อเนื่อง โดยเฉพาะพื้นที่นอกเขตชลประทาน ส่วนในพื้นที่โครงการบางระกำโมเดล ได้มีการประกาศงดส่งน้ำทำนาปรังเช่นกัน เนื่องจากปริมาณน้ำในเขื่อนมีไม่เพียงพอที่จะสนับสนุน พร้อมกับจัดรถกระจายเสียงแจ้งเตือนเกษตรกรให้ทราบถึงสถานการณ์น้ำที่มีน้อยไปก่อนหน้านี้แล้ว
“ขอให้เกษตรกรหันไปปลูกพืชใช้น้ำน้อยแทน สำหรับแนวทางการช่วยเหลือนั้น ทางจังหวัดได้ร่วมกับโครงการชลประทานต่างๆในพื้นที่ และสนง.ป้องกันและบรรเทาสาธาณภัยจังหวัด เตรียมรถบรรทุกน้ำอุปโภคบริโภคเข้าไปช่วยเหลือประชาชนในทุกพื้นที่แล้ว เพื่อเป็นการบรรเทาความเดือดร้อนแก่ประชาชน”
