COLUMNISTS

เมื่อสื่อ ‘เป็นข่าว’ที่ถ้ำหลวง

Avatar photo
จิตติศักดิ์ นันทพานิช จุดตัดความคิด
43
36975132 1647692418687484 6113498745964331008 n
ขอบคุณภาพจากเพจ Thai NavySEAL

ปฏิบัติการกู้ภัยสมาชิก ทีมหมูป่าอะคาเดมี ปิดฉากลงอย่างสมบูรณ์ ช่วงหัวค่ำของ วันที่  10 กรกฎาคม ที่ผ่านมา  พร้อมกับความสุขของคนค่อนโลก เมื่อทีมกู้ภัย ที่ ผู้ว่าฯณรงค์ศักดิ์  โอสถธนากร  ผู้บัญชาการ ศอร. แถลงอย่างเป็นทางการว่า ทีมรวมสหประชาชาติ  ซึ่งประกอบด้วยหน่วยซีล และนักดำน้ำจาก 15 ชาติ (97คน) ได้ พาสมาชิกทีมหมูป่าชุดสุดท้าย และโค้ชเอกออกจากถ้ำเขาหลวง ขุนน้ำนางนอน ปิดท้ายด้วยซีลอีก  4 นาย ที่เข้าไปอยู่เป็นเพื่อนทีมหมูป่า ตั้งแต่ทีมกู้ภัยแนวหน้า พบทีมหมูป่าที่เนินนมสาวเมื่อสัปดาห์ก่อนหน้านี้  

เบื้องหลังความสำเร็จ อันเหลือเชื่อที่ถ้ำเขาหลวงครั้งนี้ เกิดจาก ความร่วมมือทั้ง ใจ  กาย ความรู้ ทักษะ ความเสียสละ และทุนจากทั่วโลก    รวมทั้งชีวิตของ ‘จ่าแซม’ วีรบุรุษถ้ำหลวง เพื่อเป้าหมายเดียว คือ พาทีมหมูป่าออกจากถ้ำ  เหมือนข้อความที่ ลีโอ เมสซี นักฟุตบอลชื่อดัง  ทูตสันถวไมตรีของยูนิเซฟ โพสท์ ให้คนทั้งโลกได้อ่านว่า ” Juntos Es Possible  เมื่อทุกคนร่วมใจกัน ทุกอย่างก็เป็นไปได้  “

มีบุคคลมากมาย ทั้งที่ อยู่เบื้องหน้า และสนับสนุนอยู่ข้างหลัง ถูกยกย่องว่าเป็น ฮีโร่ ที่ล้วนมีส่วนร่วมในความสำเร็จ ตามบทบาทของแต่ละคนตั้งแต่ผู้บัญชาการถึงจิตอาสาเก็บขยะ  โดยเฉพาะ ผู้ว่าฯณรงค์ศักดิ์ ที่ได้รับการเชิดชูมากว่า “เยี่ยม” ที่สามารถบริหารจัดการ หน่วยงาน คน องค์ความรู้ จากทั่วโลกรวมมากกว่า 250 หน่วยงาน กว่า 4,000  ชีวิต จนสามารถขับเคลื่อนภารกิจที่คนมองว่าเป็น มิสชัน อิมพอสซิเบิล  จนลุล่วงตามเป้าได้อย่างเหนือความคาดหมาย กลายเป็นปฎิบัติการที่โลกต้องจดจำเหมือนที่ เพจไทย นาวีซีลโพสท์ส่งท้ายไว้จริงๆ

เหตุการณ์ที่เกิดขึ้น เป็นข่าวใหญ่ สำนักข่าวหลักทั่วโลก ส่งทีมมาเกาะติด สถานการณ์ที่เชียงรายกันครบถ้วน ความคืบหน้าถูกรายงาน เบรกกิ้ง นิวส์ ทันที  จนโลกร่วมกันเฝ้าติดตามสถานการณ์และภาวนาให้ ทีมหมูป่า ออกมาปลอดภัย 

ชะตากรรมของเด็กกับโค้ช 13  ที่ถูกกำแพงน้ำขังไว้ในถ้ำลึกใต้ขุนเขาสูงราวกับเมืองบาดาล สร้างอารมณ์ สะเทือนใจให้ผู้คนอย่างที่สุด ทำให้ข่าวนี้เป็นที่สนใจตั้งแต่แรก ก่อนมีความรู้สึก ทึ่ง ร่วมเข้ามา  เมื่อทราบว่าพวกเขายังอยู่ และ ฉงนอย่างยิ่ง  เมื่อทั้งหมดถูกพาตัวออกมาอย่างปลอดภัย ด้วยทีมซุปเปอร์ฮีโร่เฉพาะกิจจากทั่วโลก เป็นภารกิจร่วมแรงร่วมใจที่ไม่มีข้อจำกัดเรื่องความเชื่อและเชื้อชาติ ที่พลเมืองโลกปลื้มมากๆ      

ถือเป็นปรากฎการณ์ครั้งประวัติศาสตร์ของวงการสื่อโลก   ที่หนังสือพิมพ์ชื่อดังฉบับหนึ่งของเยอรมัน พาดหัวเป็นภาษาไทย“น้องๆสู้ๆ”  และ หนังสือพิมพ์ ฉบับหลักๆ เกือบทั่วโลกพาดหัวใหญ่หน้าแรก เมื่อ ทีมหมูป่าถูกพาออกจากถ้ำอย่างปลอดภัย เช่นเดียวกับช่องข่าวทีวียักษ์ใหญ่ทุกช่องที่เกาะติดสถานการณ์จนภารกิจสิ้นสุด

ครั้งนี้ถือเป็นครั้งแรกที่สื่อไทยมีโอกาส รายงานข่าว ประชันกับสื่อต่างประเทศ ในเหตุการณ์ระดับโลก จนเกิดการเปรียบเทียบระหว่าง เขา กับ เรา โดยปริยาย เพราะเทคโนโลยีวันนี้ ข่าวออกบ้านเขา คนบ้านเราก็ได้เห็น ต่างกันเพียงชั่วนาที โดยเฉพาะทีวี

ด้านหนึ่งมีคนข่าว จำนวนหนึ่ง ถูกตั้งคำถาม ถึงจรรยาบรรณ (อีกครั้ง) เมื่อพิธีกรช่องหนึ่งตั้งคำถาม  กับหนึ่งในผู้ปกครองสมาชิกทีมหมูป่าว่า ลูกชายได้มาเข้าฝันบ้างไหม ?  หรือ การทำข่าวแบบสอดแนม ด้วยการใช้โดรนตามเก็บภาพ เฮลิคอปเตอร์การลำเลียงหมูป่าไปโรงพยาบาล  และการเปิดคลิป เสียงเจ้าหน้าที่สื่อสารระหว่างปฏิบัติการนำทีมหมูป่าออกจากถ้ำ ฯลฯ  ข่าวนี้ทอน ภาพการอุทิศตัวของ คนข่าวส่วนใหญ่ ที่ทำหน้าที่รายงานให้โลกรู้ว่ามีอะไรเกิดขึ้นที่ ถ้ำหลวง ลงไม่น้อย  

อีก ประเด็นที่มีการพูดถึงกันมากเช่นกัน  คือ รูปแบบการนำเสนอ คนที่ได้ชมช่องข่าวหลักๆอย่าง ซีเอ็นเอ็น  เอบีซี นิวส์  บีบีซี  จีน  และ อีกหลายช่องของ ญี่ปุ่น ที่มีการนำมาแชร์กันในโลกออนไลน์ ต่างยอมรับว่า รูปแบบและวิธีของ เขา ชัดเจน และเข้าใจง่ายกว่าทีวีไทยหลายๆช่องที่ทำข้อมูลประกอบการรายงานข่าวเช่นกัน              

36485494 684369968578143 4702432234940923904 o

สภาพถ้ำหลวง ตำแหน่งที่ทีมหมูป่าติดเกาะ แนวทางช่วยเหลือ ความเสี่ยง  ที่ถูกนำเสนอผ่าน กราฟฟิกสามมิติ อันนิเมชั่น  โมเดลจำลอง  หรือ อุปกรณ์ง่ายๆ เช่นทีวีญี่ปุ่นช่องหนึ่งพิธีกร ทดลองคลานลอดช่อง ที่ทำขึ้นในขนาดเดียวกับ จุดที่แคบที่สุดในเส้นทางกู้ภัย (ราว 38 เซ็นติเมตร) ช่วยให้ผู้ชมนึกภาพอุปสรรค ที่หน่วยกู้ภัยต้องเผชิญระหว่างพาทีมหมูป่าออกจากถ้ำได้เป็นอย่างดี

ที่น่าสนใจคือ ทีวี ญี่ปุ่นช่องหนึ่ง ให้ความสำคัญกับ วิธีอยู่รอดของทีมหมูป่ากับโค้ช 13 ชีวิต ในถ้ำในช่วง 9 วันก่อนถูกค้นพบมาก มีการนำข้อมูลที่สื่อไทยรายงานว่า ทีมหมูป่า  ประทังชีวิตด้วยการ  ดื่มน้ำที่หยดจากผนังถ้ำ  ใช้ไฟฉายทีละกระบอกๆจนไฟดวงสุดท้ายหรี่ดับลง  และรวมสมาธิจากคำแนะนำของโค้ชเอกที่ตามข่าวว่า ผ่านการบวชเรียนมาก่อน จนขวัญไม่กระเจิงเมื่ออยู่ในถ้ำที่ มืดอับชื้นนานกว่าสัปดาห์ มีการเชิญผู้เชี่ยวชาญมาวิเคราะห์พอๆกับประเด็นหลัก   กระทั่งทำเป็นละครสั้นที่เนื้อหา สอนเยาวชนถึงวิธีเอาตัวรอดเมื่อติดถ้ำออกมาแล้ว เป็นการต่อยอดข่าวเป็นความรู้ ซึ่งยังไม่เห็นทีวีไทยช่องไหนทำ

 ปรากฎการณ์ข่าวจากถ้ำหลวงครั้งนี้ คนสื่อบ้านเราคงได้เรียนรู้การทำข่าวจากสื่อใหญ่ระดับโลก ทั้งที่ได้เห็นจริงในภาคสนาม จากข่าวของเขา ที่ เรานำมาเสนอซ้ำเป็นข่าวเคียงเหตุการณ์หลักกันถ้วนหน้า และตระหนักว่าสังคม คาดหวังเสมอว่าสื่อต้องหาข่าวนำเสนอข่าว อย่างมีจรรยาบรรณ