ประธานาธิบดีโรดริโก ดูเตอร์เต ผู้นำฟิลิปปินส์ เตรียมเข้าร่วมการประชุมผู้นำอาเซียนครั้งที่ 35 ที่กรุงเทพมหานครช่วงสุดสัปดาห์นี้ และจะเป็นอีกครั้งหนึ่งที่เขาจะเดินหน้าผลักดันในข้อเสนอที่ให้มีการจัดทำ “แนวทางปฏิบัติระดับภูมิภาคในทะเลจีนใต้” ที่รอกันมานานกว่า 20 ปีแล้ว
นางจูนิเวอร์ มาฮิลัม เวสต์ ผู้ช่วยรัฐมนตรี กระทรวงกิจการต่างประเทศฟิลิปปินส์ เปิดเผยว่า ดูเตอร์เต้จะเข้าร่วมการประชุมต่างๆ กับผู้นำในภูมิภาค และทั่วโลก ระหว่างวันที่ 2-4 พฤศจิกายนนี้ และเรื่องแนวทางปฏิบัติระดับภูมิภาคในทะเลจีนใต้ เป็นหัวข้อที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ในการประชุมระหว่างจีน กับอาเซียน
“จะมีการหารือถึงเรื่องนี้ ซึ่งแต่ละประเทศน่าจะแสดงจุดยืนของตัวเองออกมา แต่เนื่องจากกำหนดการที่ค่อนข้างแน่น เราคาดว่าคงจะยังไม่ได้ผลลัพธ์อะไรออกมา”
การผลักดันครั้งล่าสุดของฟิลิปปินส์ เกิดขึ้นหลังจากช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา อาเซียนได้ดำเนินความพยายามที่จะจัดทำแนวทางปฏิบัติที่มีข้อผูกมัดทางกฎหมาย แต่ความคืบหน้าในเรื่องนี้เป็นไปอย่างเชื่องช้ามาก ส่วนใหญ่เป็นเพราะการต่อต้านจากจีน ในประเด็นจำนวนหนึ่ง อาทิ การไกล่เกลี่ยข้อขัดแย้ง และประเทศที่อ้างสิทธิตามภูมิศาสตร์ ซึ่งนอกจากฟิลิปปินส์ และจีนแล้ว ไต้หวัน เวียดนาม มาเลเซีย และบรูไน ต่างก็อ้างสิทธิความเป็นเจ้าของเหนือพื้นที่ในทะเลจีนใต้ ที่มีทรัพยากรอุดมสมบูรณ์อย่างมาก
ขณะที่ฟิลิปปินส์นั้น เป็นประเทศผู้ประสานงานในเรื่องการเจรจาระหว่างอาเซียนกับจีน จนถึงปี 2564 ซึ่งฟิลิปปินส์ต้องการที่จะดำเนินการในเรื่องแนวทางปฏิบัติระดับภูมิภาคในทะเลจีนใต้ให้เสร็จสิ้นภายในสมัยของประธานาธิบดีดูเตอร์เต้
เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา นายทีโอโดโร ลอคซิน จูเนียร์ รัฐมนตรีกิจการต่างประเทศฟิลิปปินส์ ระบุว่า มีความคืบหน้าในเรื่องนี้ หลังจากที่อาเซียน และจีนเห็นพ้องที่จะจัดทำร่างแนวทางปฏิบัติ และว่าจีนมีท่าทีอ่อนลงในประเด็นที่มีความเห็นขัดแย้งกันอยู่
