ศาลปกครองกลางพิพากษา 10 เด็กนักเรียน ป.6 ชนะคดีฟ้องเพิกถอนออกคำสั่งคณะกรรมการตรวจสอบและพิสูจน์สิทธิ์ สมัครเป็นนักเรียนในเขตพื้นที่บริการ เข้าเรียนม.1 ปีการศึกษา2562 ได้ ให้มีผลย้อนหลังไปถึงวันที่มีคำสั่ง ชี้คำสั่งออกไม่ชอบ ไม่มีอำนาจ ส่วนอีกคนไม่ได้รับสิทธิ์เหตุไม่ได้อยู่ในพื้นที่
ศาลปกครองกลางได้มีคำพิพากษาคดีหมายเลขดำ 440 /2562 ที่เด็กนักเรียนชายจบการศึกษาชั้นป.6 อายุ 12 ปี ยื่นฟ้องผู้อำนวยการโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย เรื่องหน่วยงานกระทำการโดยมิชอบ
ผู้ฟ้อง ได้พักอาศัยอยู่ในเขตพื้นที่แขวงวังบูรพาภิรมย์ เขตพระนครตั้งแต่วันที่ 25 เมษายน 2562 ประสงคืจะเข้าศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่1 (ม.1) และชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (ม.4) ปีการศึกษา2562
ผู้ฟ้องเห็นว่าประกาศของโรงเรียนไม่ชอบด้วยกฎหมาย เนื่องจากเป็นมาตรการที่แตกต่างจากการคัดเลือกผู้สมัครประเภทพื้นที่บริการในปีอื่นๆที่ผ่านมา และไม่มีกาปรระกาศหลักเกณฑ์การเปิดรับสมัครดังกล่าวให้ทราบล่วงหน้าอย่างน้อย 2 ปี จึงกระทบต่อสิทธิในการเลือกที่อยู่อาศัยตามรัฐธรรมนูญ การพิจารณามีการสร้างความกดดัน จึงนำคดีไปยื่นฟ้องศาล เพื่อขอให้ศาลมีคำพิพากษาถอนประกาศดังกล่าว
ศาลปกครองกลางได้มีคำพิพากษาคดีหมายเลขแดงที่ 440/2562 โดยวินิจฉัยว่า ประกาศของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัยในส่วนที่กำหนดหลักเกณฑ์ว่า การรับนักเรียนเข้าศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ประเภทพื้นที่บริการ ให้รับนักเรียนที่มีชื่อในทะเบียนบ้าน ที่อยู่ในเขตพื้นที่บริการของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย และต้องมีการอาศัยอยู่จริง เห็นได้ว่าเป็นการกำหนดหลักเกณฑ์เพื่อป้องกันมิให้นักเรียน ที่มิได้อาศัยอยู่จริงในพื้นที่บริการของโรงเรียนใช้สิทธิ์สมัครเข้าศึกษาต่อประเภทพื้นที่บริการ จึงเป็นการกำหนดหลักเกณฑ์ที่มีความจำเป็นและพอสมควรแก่เหตุ ประกาศดังกล่าวจึงมิใช่การกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย
อย่างไรกต็าม การที่คณะกรรมการตรวจสอบและพิสูจน์สิทธิ์ เพื่อการสมัครเป็นนักเรียนในเขตพื้นที่บริการได้ออกคำสั่งปฏิเสธไม่รับสมัครผู้ฟ้องคดีเข้าศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ประเภทพื้นที่บริการปีการศึกษา 2562 โดยไม่มีการนำเสนอให้ผู้ถูกฟ้องคดี (ผู้อำนวยการโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย) ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ผู้มีอำนาจออกคำสั่งดังกล่าวได้พิจารณาและออกคำสั่งตามอำนาจหน้าที่ของผู้ถูกฟ้องคดี คำสั่งดังกล่าวที่ออกโดยคณะกรรมการฯ จึงเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย เนื่องจากออกโดยคณะกรรมการฯ ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ผู้ไม่มีอำนาจออกคำสั่ง
ศาลปกครองกลางจึง พิพากษาเพิกถอนคำสั่งของผู้ถูกฟ้องคดี โดยคณะกรรมการฯ ที่ปฏิเสธไม่รับสมัครผู้ฟ้องคดีเข้าศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ประเภทพื้นที่บริการปีการศึกษา 2562 โดยให้มีผลย้อนหลังไปถึงวันที่มีคำสั่งดังกล่าว และมีข้อสังเกตเกี่ยวกับแนวทางหรือวิธีการ ดำเนินการให้เป็นไปตามคำพิพากษาว่า ในระหว่างพิจารณาคดี เมื่อผู้ฟ้องคดีได้สอบคัดเลือกเข้าศึกษา ต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2562 ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ประเภทพื้นที่บริการ และตามประกาศผลการสอบคัดเลือกปรากฏว่า ผู้ฟ้องคดีสอบผ่านการคัดเลือก ผู้ถูกฟ้องคดี จึงชอบที่จะรับผู้ฟ้องคดีเข้าศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2562ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัยต่อไป
วันเดียวกันนี้ศาลปกครองกลางได้มีคำพิพากษากลุ่มคดีที่มีข้อเท็จจริงเดียวกันนี้อีก 10 คดี โดยในส่วนของ 9 คดี มีผลของคำพิพากษาในทำนองเดียวกันกับคดีหมายเลขแดงที่ 440/2562
ส่วนอีก 1 คดี ได้แก่ คดีหมายเลขแดงที่ 440/2562 ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษายกฟ้อง เนื่องจากผู้ฟ้องคดีมิได้พักอยู่จริงในบ้านซึ่งมีทะเบียนบ้านในเขตพื้นที่บริการของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย จึงมิใช่ผู้มีคุณสมบัติที่จะสมัครเข้าศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2562 ประเภทพื้นที่บริการ
คดีทั้ง 11 สำนวนคดีนี้อธิบดีศาลปกครองกลางมีคำสั่งให้ ดำเนินกระบวนพิจารณาโดยเร่งด่วน ตามระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด ว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครองพ.ศ. 2543 ซึ่งมีการแก้ไขเพิ่มเติมตามระเบียบฯ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562 เพื่อให้ศาลสามารถ พิจารณาพิพากษาคดีให้เสร็จสิ้นไปโดยเร็วตามลักษณะคดีที่มีความจำเป็นต้องพิจารณาโดยเร่งด่วน
